5 mei 2024

Wat dacht je hiervan: een dubbele quasar!

Yep, het rariteitenkabinet van het heelal kent af en toe vreemde snuiters: neem bijvoorbeeld het object met de prachtige benaming SDSS J153636.22+044127.0. Dat blijkt hoogstvermoedelijk ((Ja ja, ik weet het, 't is geen goed Nederlands. Het is 'hoogstwaarschijnlijk' óf 'vermoedelijk'. Maar ach, wat … [Lees meer...]

Eerste wetenschappelijke artikel over Hanny’s Voorwerp is verschenen

Tatatatatááá! Het eerste wetenschappelijke artikel over Hanny's Voorwerp is verschenen! :-D Tenzij je het afgelopen jaar onder een steen hebt gelegen weet je inmiddels dat Hanny's Voorwerp een radiostraling uitzendende nevel is dichtbij het sterrenstelsel IC2497 in het sterrenbeeld Kleine Leeuw, … [Lees meer...]

Quasar herbergt twee superzware zwarte gaten

Dat er in de kernen van actieve én niet-actieve sterrenstelsels superzware zwarte gaten zitten dat weten de sterrenkundigen al een poosje. En dat in sommigen daarvan ook paren van dergelijke massieve zwarte gaten voorkomen, zoals in het geval van NGC 6240 en 3C 75, is ook al lang bekend. Maar dat er … [Lees meer...]

Kleur van quasars laat het kosmische stof zien

Het heelal blijkt vol te zitten met stof, kosmisch stof van hele kleine deeltjes. Dat stof zit niet alleen in sterrenstelsels, zoals onze Melkweg en in de donkere banden van het bekende edge-on stelsel NGC 4565 (zie afbeelding), maar het komt ook ver daarbuiten voor. Zo blijkt uit een onderzoek aan … [Lees meer...]

Lichtmysterie van tweeling-quasar opgelost

Sterrenkundigen hebben eindelijk het mysterie opgelost rondom helderheidsvariaties van de zogenaamde tweeling-quasar Q0957+561. De in 1979 ontdekte quasar ligt 9 miljard lichtjaar van de Aarde en staat in het sterrenbeeld Grote Beer (Ursa Major). Feitelijk is het één quasar, maar op Aarde zien we er … [Lees meer...]

37 ksec waarneemtijd voor Hanny’s Voorwerp met de XMM-Newton

De eerste Kerstkado's zijn gearriveerd: het wetenschapsteam van de Galaxy Zoo kreeg deze week het verheugende nieuws dat 37.000 seconden waarneemtijd is toegewezen met de röntgensatelliet XMM-Newton om IC 2497 en het naburige Hanny's Voorwerp te bestuderen. :-D Sterrenkundigen spreken van 37 ksec … [Lees meer...]

Water ontdekt op 11 miljard lichtjaar afstand

Dat water niet alleen voorkomt in ons zonnestelsel, maar ook ver daarbuiten blijkt uit het nieuwsbericht dat sterrenkundigen erin geslaagd zijn om water te ontdekken in een sterrenstelsel op een afstand van maar liefst 11,1 miljard lichtjaar afstand. Het stelsel, genaamd MG J0414+0534, herbergt in … [Lees meer...]

Superzwaar zwart gat in detail waargenomen

Tot een ongeëvenaard niveau zijn sterrenkundigen erin geslaagd om de accretieschijf om een superzwaar zwart gat op een afstand van maar liefst tien miljard lichtjaar in detail te bekijken. Dat deden ze door gebruik te maken van een combinatie van een dubbele vergrotende gravitatielens en ESO's Very … [Lees meer...]

Een serendipistische waarneming van een quasar

De waarneming van een zeldzame gebeurtenis bij een op 10,3 miljard lichtjaar (z˜2,1) verwegstaande quasar wordt door sterrenkundige Fred Hamann (Universiteit van Florida) een geval van serendipiteit genoemd. Da's een mooi woord voor als je iets onverwachts en bruikbaars vind terwijl je op zoek bent … [Lees meer...]

Een lineaal van 500 miljoen lichtjaar lang

Een lineaal is zoals bekend een meetinstrument om lengtes mee te berekenen. Sinds afgelopen zomer is David Schlegel (Lawrence Berkeley National Laboratory) bezig om er eentje te meten van maar liefst 500 miljoen lichtjaar. 8-O Yep, je leest het goed. Die afstand is namelijk volgens schattingen de … [Lees meer...]