19 mei 2024

GALEX bestudeert Hanny’s Voorwerp in het ultraviolet

De NASA heeft z'n GALaxy Evolution EXplorer (GALEX) met z'n ultraviolet-telescoop laten kijken naar Hanny's Voorwerp, de mysterieuze groene wolk vlakbij het sterrenstelsel IC 2497. Het door basisschool-juffrouw lerares Nederlands Hanny van Arkel ontdekte object is al door vele instrumenten … [Lees meer...]

RAVE breidt kaart van de Melkweg verder uit

Een team van astronomen, onder leiding van de Groningse sterrenkundige Maarten Breddels, heeft de afstanden van twintigduizend nabijgelegen sterren in de Melkweg bepaald voor RAVE, het Radial Velocity Experiment. Deze stercatalogus is beschikbaar voor sterrenkundigen over de hele wereld om ons … [Lees meer...]

Zwart gat laat flinke wind waaien in sterrenstelsel

Waarnemingen met behulp van NASA's röntgensatelliet Chandra aan het nabije spiraalsterrenstelsel M77 (NGC 1068) laten zien dat er vanuit het centrale supermassieve zwarte gat een enorme wind door dat stelsel waait. Sterker nog, de sterrenkundigen denken op basis van de waarnemingen te kunnen stellen … [Lees meer...]

Een weekje vol zwarte gaten in Aspen

Vorige … [Lees meer...]

Twee staarten vol met stervormingsgebieden

Hierboven links zie je de cluster van sterrenstelsels genaamd Abell 3627 (alias de Norma cluster), in een mix van optische en röntgenbeelden. In die cluster bevindt zich het sterrenstelsel ESO 137-001 en die blijkt twee staarten van gas te hebben - uitvergroot zichtbaar in 't middelste en rechter … [Lees meer...]

Kwart bolhopen Melkweg is ‘vreemdeling’

Onderzoek van sterrenkundigen van de Swinburne University of Technology in Australië heeft laten zien dat een kwart van de bolvormige sterrenhopen van de Melkweg eigenlijk gemigreerd zijn vanuit een ander sterrenstelsel en daarom als een soort kosmische vreemdeling kunnen worden beschouwd. Het team … [Lees meer...]

Donkere materie in verre clusters ‘blootgelegd’

Dat zo'n 23% van het gehele heelal uit de zogenaamde donkere materie bestaat is inmiddels wel bekend. Dat die mysterieuze materie gravitationele invloed uitoefend op de gewone materie (sterren, planeten, jij en ik, etc...) is ook bekend: bij nabije clusters van sterrenstelsels kan die invloed gezien … [Lees meer...]

Na 10 miljard jaar komt de Hickson Compact Group 31 bijeen

Ze hebben er een jaartje of tien miljard op moeten wachten, maar nu is het dan eindelijk zo ver: de dwergstelsels die deel uitmaken van de cluster Hickson Compact Group 31 zijn in elkaars gravitationele greep geraakt en zullen uiteindelijk samensmelten tot één groot elliptisch stelsel. Dergelijke … [Lees meer...]

WISE komt op stoom

NASA's Wide-field Infrared Survey Explorer, kortweg WISE, begint aardig op stoom te komen. Ik heb jullie al verteld van de eerste planetoïde die WISE in z'n IR-visier kreeg, korte tijd later gevolg door z'n eerste komeet. Nu begint die infraroodverkenner massa's foto's uit te braken en twee daarvan … [Lees meer...]

Stokoude sterren buiten de Melkweg ontdekt

Een team astronomen onder leiding van de Groningse sterrenkundige Else Starkenburg heeft met behulp van ESO's Very Large Telescope (VLT) de meest primitieve sterren buiten de Melkweg ontdekt. Daarmee is een belangrijke astrofysische puzzel over de oudste sterren in het nabije heelal opgelost. Deze … [Lees meer...]