8 november 2024

Maar liefst 400.000 spiraalstelsels en 30.000 ringstelsels geïdentificeerd door burgerwetenschappers en door AI

In het kader van het "GALAXY CRUISE" project zijn burgerwetenschappers (Engels: citizen scientists) er in geslaagd om in gegevens verzameld met de Subaru telescoop op Hawaï maar liefst 400.000 spiraalstelsels en 30.000 zogeheten ringstelsels te identificeren. Daarbij werd ook gebruik gemaakt van AI, … [Lees meer...]

Webb toont ons de duizelingwekkende structuur in 19 nabijgelegen spiraalstelsels

Sterrenkundigen hebben met de Webb ruimtetelescoop verbluffend scherpe foto's gemaakt van de structuur in 19 nabijgelegen spiraalsterrenstelsels. Dat deden ze in het kader van het zogeheten Physics at High Angular resolution in Nearby GalaxieS (PHANGS) programma, waar wereldewijd meer dan 150 … [Lees meer...]

Waarom liggen er alleen elliptische stelsels in het supergalactische vlak en geen spiraalstelsels?

Ons Melkwegstelsel maakt deel uit van een lokale supercluster, waar vele clusters van sterrenstelsels toe behoren met een paar duizend sterrenstelsels als 'leden'. Die lokale supoercluster is dun en afgeplat á la een pannekoek en hij wordt ook wel het supergalactische vlak genoemd, circa één miljard … [Lees meer...]

Webb ziet veel meer Melkweg-achtige sterrenstelsels in het vroege heelal dan gedacht

Onderzoek door sterrenkundigen met de Webb ruimtetelescoop laat zien dat er in het vroege heelal al veel meer Melkweg-achtige sterrenstelsels waren dan gedacht. De sterrenkundigen - onder andere van de Universiteit van Manchester en de Universiteit van Victoria in Canada en onder leiding van … [Lees meer...]

Donkere materie-kernen lijken te groeien en in dichtheid te verminderen

Onderzoek door een drietal sterrenkundigen aan spraalsterrenstelsels in het heelal wijst erop dat de zogeheten kernen (Engels: cores) van donkere materie in die stelsels langzaam maar zeker groter worden én dat hun dichtheid met de tijd afneemt. Dat is een opmerkelijke waarneming, want het laat zien … [Lees meer...]

Hubble maakt prachtige opname van reusachtig spiraalstelsel

Sterrenstelsels zijn een beetje als sneeuwvlokjes. Ze komen in allerlei vormen en maten en geen twee sterrenstelsels zijn precies hetzelfde. Een goed voorbeeld is het fotogenieke spiraalstelsel UGC 2885, die zich bevindt op een afstand van 232 miljoen lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld … [Lees meer...]

Grote spiraalstelsels maken zeer efficiënt sterren

Grote spiraalstelsels, zoals onze naaste buur de Andromedanevel, laten bijna geen gas- of stofdeeltjes onbenut bij het vormen van sterren. Dat hebben Nederlandse astronomen berekend aan de hand van de draaisnelheden van ruim honderd nabije stelsels. De grote stelsels halen een efficiëntie van 80 tot … [Lees meer...]

Jonge sterrenstelsels hebben ook al spiraalarmen, balken en ringen

Jonge sterrenstelsels zijn minder rommelig dan verwacht en blijken ook al spiraalarmen, balken en ringen te bevatten. Dat stelt een internationaal team van onderzoekers onder leiding van Jacqueline Hodge (Universiteit Leiden). De jonge, ver van ons verwijderde, sterrenstelsels waren tot nu toe … [Lees meer...]

Het verst verwijderde sterrenstelsel kennen we dankzij een zwaartekrachtlens

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om met behulp van twee ‘instrumenten’ een spiraalsterrenstelsel te identificeren dat nu te boek mag staan als het verst verwijderde spiraalstelsel in het heelal dat we kennen. Het eerste instrument is een menselijke en wel de  Near-Infrared Integral Field … [Lees meer...]

Donkere materie had minder invloed in sterrenstelsels in het vroege heelal

Nieuwe waarnemingen wijzen erop dat tijdens de hoogtijdagen van het ontstaan van sterrenstelsels, 10 miljard jaar geleden, zware sterren-vormende stelsels werden gedomineerd door baryonische oftewel ‘normale’ materie. Dat is in schril contrast met de huidige sterrenstelsels, waarin de geheimzinnige … [Lees meer...]