1 mei 2024

Het Andromedastelsel doorgelicht in IR- en röntgenlicht

Even vooraf: ik ben de hele dag aan 't worstelen met m'n internetverbinding. Vanmorgen is m'n glasvezel geactiveerd en alles werkt (televisie, telefoon), behalve internet. Nu zit ik tijdelijk even op een gedeelde internetverbinding van m'n mobiele telefoon. Handig die dingen. Ik hoop dat 't probleem … [Lees meer...]

Herschel ontdekte ‘warme’ stervormingsstelsels

Ze worden door sterrenkundigen Ultra Luminous Infrared Galaxies (ULIRG's) ((Er zijn in feite drie types van dergelijke stelsels: luminous infrared galaxies (LIRG's), ultraluminous infrared galaxies (ULIRG's) en hyperluminous infrared galaxies (HLIRG's). Bepalend voor het soort is de hoeveelheid … [Lees meer...]

Herschel speurt naar zwaartekrachtslenzen

Astronomen hebben een nieuwe manier ontdekt om 'kosmische zoom-lenzen' te vinden: met ESA's Herschel Ruimtetelescoop. Dat is gebeurd binnen het Herschel-ATLAS-project waarbij honderdduizenden sterrenstelsels op sub-millimeter golflengten in kaart worden gebracht. De Leidse astronoom Paul van der … [Lees meer...]

Waterdamp gevonden in de atmosfeer van een koolstofster

Astronomen hebben waterdamp waargenomen in de atmosfeer van een grote rode koolstofster. Tot nu toe werd de vorming van waterdamp in de atmosfeer van zo'n ster voor onmogelijk gehouden. De vondst is gedaan met de Herschel-telescoop door een team astronomen onder leiding van Leen Decin (Universiteit … [Lees meer...]

Bellenblazen door jonge sterren in Arend

De Europese infraroodsatelliet Herschel heeft de hiernaast staande foto gemaakt van enkele stervormingsgebieden in de Melkweg in de richting van het sterrenbeeld Arend (Aquila). De twee stervormingsgebieden die worden aangewezen zijn W43 (links) G29.9 (rechts). De interstellaire waterstofwolken zijn … [Lees meer...]

Herschel ‘vangt’ de Rosettanevel

Met de Europese infraroodsatelliet Herschel hebben ze onlangs de Rosettanevel in het sterrenbeeld Eenhoorn (Monoceros) gefotografeerd. Da's een bekende gas- en stofnevel, zo'n 65 lichtjaren in doorsnede in 5.500 lichtjaar van ons verwijderd. De totale massa van de Rosettanevel wordt geschat op zo'n … [Lees meer...]

Herschel werpt een blik op cluster Abell 2218

[klik klik, effe overschakelen op standje Oranje, na die fabuleuze wedstrijd tegen Brazilië zojuist! :-D ] Je zou 't niet zeggen, maar die vage blobs hierboven maken deel uit van Abell 2218, een gigantisch cluster van sterrenstelsels, die wel duizend leden telt. Vereeuwigd op de digitale gevoelige … [Lees meer...]

Sterrenkundigen zien een ster in wording

Met behulp van de Submillimeter Array in Hawaï en de infraroodsatelliet Spitzer heeft een team sterrenkundigen onder leiding van Xuepeng Chen (Yale Universiteit) een echte ster in wording gezien. Het 'object' heet L1448-IRS2E en hij ligt ingebed in het Perseus stervormingsgebied, een gigantische … [Lees meer...]

HIFI ontdekt geïoniseerd water in de ruimte

HIFI's speurtocht naar water werpt een nieuw licht op de geboorte van sterren in verschillende regio's van de kosmos. Dat is deze week gebleken op het wetenschappelijk symposium over de eerste resultaten van de ruimtetelescoop Herschel, waarvan HIFI het Nederlandse 'zenuwcentrum' vormt. Met HIFI is … [Lees meer...]

Herschel ziet zware bevalling in RCW 120

Van de in mei 2009 gelanceerde infraroodsatelliet Herschel zijn de eerste wetenschappelijke resultaten bekendgemaakt. Eén daarvan is de gedetailleerde waarneming van een kraamkamer van een zware 'embryonale ster' in de gaswolk RCW120, 4.200 lichtjaar van ons verwijderd in het sterrenbeeld … [Lees meer...]