3 mei 2024

Herschel weegt zware schijf rond nabije ster

Astronomen hebben met de Herschel-ruimtetelescoop zwaar moleculair waterstof gevonden in de protoplanetaire schijf rond de nabije ster TW Hydrae. Ze schatten het gewicht van de gasachtige schijf op 50 keer de massa van Jupiter. Zwaar waterstof (het HD-molecuul) bestaat uit één waterstofatoom en één … [Lees meer...]

Herschel ziet stoffig Andromeda

De Europese infraroodtelescoop Herschel heeft een prachtige opname gemaakt van het Andromeda-stelsel, waarbij koele stofbanden in ongeëvenaard detail worden weergegeven. Andromeda, ook wel M31 genoemd, staat op een afstand van 2.5 miljoen lichtjaar en is hiermee het dichtstbijzijnde grote … [Lees meer...]

Boeggolf Betelgeuze zorgt over 5000 jaar voor daverende kosmische botsing

Sterrenkundigen hebben door infraroodwaarnemingen met de Europese satelliet Herschel ontdekt dat een boeggolf vol met gas dat is uitgestoten door de rode superreus Betelgeuze in het sterrenbeeld Orion over 5000 jaar in botsing komt met een interstellaire wolk van stof. De boeggolf zelf  - product … [Lees meer...]

Herschel en Spitzer brengen Hubble’s ‘Stemvork van sterrenstelsels’ in beeld

Om orde te krijgen in de veelheid aan soorten sterrenstelsels heeft de beroemde Amerikaanse sterrenkundige Edwin Hubble in 1926 een classificatie bedacht, die een indeling hanteerde die de vorm van een stemvork heeft. Sindsdien wordt zijn classificatie of diagram de 'Hubble Tuning Fork' genoemd, … [Lees meer...]

Vuurwerk in het vroege heelal

Sterrenstelsels in het vroege heelal maakten in hoog tempo nieuwe sterren aan. Het aanflitsen van fel-stralende sterren ging geregeld samen met veel vuurwerk in de vorm van heftige energie-uitbarstingen in de kernen van de stelsels, en sterke radiostraling. Dat heeft een internationaal team van … [Lees meer...]

Herschel fotografeert tweelingbroertje van de Kuipergordel bij Fomalhaut

Nieuwe opnamen van de ruimtetelescoop Herschel laten rond de jonge ster Fomalhaut de gloed zien van een extreem dynamische schijf van stof en gruis, waarin per dag duizenden kometen worden vernietigd. De structuur lijkt op de Kuipergordel in ons jonge zonnestelsel. De metingen aan het stof in de … [Lees meer...]

Herschel en XMM-Newton belichten kern van Centaurus A

Dat kan toch eigenlijk geen toeval zijn. De dag dat een foto van het gigantische elliptische sterrenstelsel Centaurus A Astronomy Picture of the Day (APOD) is komt het nieuws naar buiten dan men met de infrarood-ruimtetelescoop Herschel en de röntgen-ruimtesatelliet XMM-Newton de actieve kern van … [Lees meer...]

Nieuwe SCUBA-2 camera onthult wilde jeugd van het heelal

Een team van astronomen uit het Verenigd Koninkrijk, Canada en Nederland is begonnen aan een revolutionaire nieuwe studie naar de vormingsgeschiedenis van sterrenstelsels. Hierbij wordt in de tijd teruggekeken naar de periode dat het heelal nog in zijn wilde en onstuimige jeugd was. Het consortium … [Lees meer...]

Herschel en Spitzer zien de groeistuipen van jonge sterren in de Orionnevel

De Orionnevel (M42) is één van de meest bekende objecten aan de hemel, een grote wolk van gas - voornamelijk geïoniseerd waterstof, HII - en stof in het sterrenbeeld Orion, een ware kraamkamer van nieuwe sterren. De jongste sterren in de Orionnevel zijn eigenlijk nog protosterren, sterren die hun … [Lees meer...]

ESA brengt Adelaarsnevel (‘Pillars of Creation’) opnieuw in beeld

In 1995 bracht de Hubble ruimtetelescoop ze al in beeld: de beroemde 'Pillars of Creation", de langgerekte waterstofwolken in de Adelaarsnevel (M16), een grote emissienevel in het sterrenbeeld Slang, gelegen rondom de jonge, open sterrenhoop NGC 6611. De foto die Hubble van die kosmische Pilaren der … [Lees meer...]