3 mei 2024

O4 is nog niet eens begonnen en LIGO heeft al zwaartekrachtgolven gedetecteerd

Binnen enkele weken moet de vierde waarneemperiode O4 van de LIGO-Virgo-KAGRA detectoren in de VS, Italië resp. India van start gaan, maar nu al hebben ze met de eerste twee detectoren zwaartekrachtgolven gedetecteerd. LIGO en Virgo hebben een upgrade gekregen en de nieuwste KAGRA detector is er aan … [Lees meer...]

Pulsar PSR J0901-4046 heeft een magnetisch veld van minstens 27 biljard Gauss

Sterrenkundigen hebben een ultralangzame pulsar ontdekt, die met een geschatte magnetische veldsterkte van minstens 27 biljard Gauss, da's 27 x 10^15 G,  het sterkste magnetische veld heeft van alle pulsars die we kennen. De pulsar heet PSR J0901-4046 en hij werd op 27 september 2020 ontdekt bij een … [Lees meer...]

Rukwinden rondom een verafgelegen neutronenster in kaart gebracht

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om van de accretieschijf rondom een neutronenster een tweedimensionaal beeld te maken van de rukwinden in die schijf. Het team van sterrenkundigen is van het bekende Massachusetts Institute of Technology (MIT) en het staat onder leiding van Peter Kosec. Met twee … [Lees meer...]

Ultra-lichtsterke röntgenbronnen kunnen qua straling de Eddington Limiet overschrijden

Ze worden Ultra-luminous X-ray sources (ULX's) genoemd, zeg maar ultra-lichtsterke röntgenbronnen. Zoals hun naam al zegt stralen ze röntgenstraling uit en niet zo'n beetje ook. Het zijn zwarte gaten of neutronensterren, waar een stellaire compagnon vlakbij staat en als er dan vanaf die compagnon … [Lees meer...]

Mogelijk zijn van een Fast Radio Burst voor het eerst zwaartekrachtgolven gemeten

Een Fast Radio Burst (FRB) is een korte, heldere radiopuls, die pakweg een duizendste van een seconde tot drie seconden duurt en waarbij enorm veel energie vrijkomt. De eerste FRB werd in 2007 waargenomen met het Australische Parkes Observatorium en sindsdien zijn er al tientallen ontdekt. Helemaal … [Lees meer...]

Voor het eerst is instabiliteit waargenomen in een accretieschijf rondom een neutronenster

Een internationaal team van sterrenkundigen dat onder leiding stond van de Nederlander Jakob van den Eijnden (Universiteit van Oxford, VK) is er voor het eerst in geslaagd om bij een röntgendubbelster, waarvan één van de componenten een neutronenster is, een zogeheten dynamische instabiliteit in de … [Lees meer...]

De ‘hartslag’ van meer dan 1200 pulsars nauwkeurig gemeten

Gebruikmakend van de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika hebben sterrenkundigen de 'hartslag' nauwkeurig gemeten van meer dan 1200 pulsars, da's pakweg een derde van het totaal aantal bekende pulsars. Radiopulsars zijn snel ronddraaiende neutronensterren, die naar twee kanten toe een bundel … [Lees meer...]

De kilonova van GW170817 was een perfect symmetische explosie

Op 17 augustus 2017 ontdekten sterrenkundigen een uitbarsting in een sterrenstelsel 140 miljoen lichtjaar van ons vandaan, die zowel gepaard ging met zwaartekrachtgolven als met electromagnetische straling. De uitbarsting in EM-straling kreeg de naam AT2017gfo, de zwaartekrachtgolven die met LIGO en … [Lees meer...]

Voor het eerst is een vroege voorloper van een kilonova ontdekt

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om voor het eerst een stersysteem waar te nemen dat een vroege voorloper is van een zogeheten kilonova, de explosie die het gevolg is van de botsing en samensmelting van twee neutronensterren, waarbij zware elementen zoals goud worden geproduceerd. Stersystemen … [Lees meer...]

Voor het eerst ziet Fermi de verduisteringen van gammastraling van een “spin” stersysteem

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met de Fermi ruimtetelescopop van de NASA de verduistering van gammastraling te zien van een speciaal soort dubbelster, van een zogeheten "spin" stersysteem. Dergelijke systemen bevatten een pulsar, een zeer compacte neutronenster van pakweg de massa van de zon … [Lees meer...]