M87 is het bekende grote elliptische sterrenstelsel, dat niet alleen het centrale stelsel van de Virgocluster van sterrenstelsels vormt, maar dat ook het superzware zwarte gat M87* in z'n kern heeft, het zwarte gat dat als eerste met de EHT is gefotografeerd en waarvan deze week een verbeterde foto … [Lees meer...]
Meerderheid 2e generatie sterren in het heelal verrijkt met metalen door meerdere supernovae
24 maart 2023 door Reageer
De allereerste sterren in het vroege heelal bestonden alleen uit waterstof en helium, de oerelementen die tijdens de oerknal ontstonden. Pas na de fusie van die elementen werden in het binnenste van die sterren zwaardere elementen gevormd. Alles wat zwaarder is dan helium wordt door de … [Lees meer...]
Er was iets vreemds met gammaflitser GRB221009A, de grootste explosie in het heelal ooit waargenomen
22 maart 2023 door Reageer
Jullie weten het vast nog wel, zondag 9 oktober 2022 toen gammaflitser GRB221009A plaatsvond, een uitbarsting eerst in gammastraling die meer dan tien uur duurde en die in optisch licht zelfs door amateurs kon worden waargenomen - hieronder een foto die door de amateur Filipp Romanov is … [Lees meer...]
Webb ontdekt metaalrijk sterrenstelsel in het vroege heelal
28 februari 2023 door Reageer
Over zware sterrenstelsels in het vroege heelal ontdekt of waargenomen met de Webb ruimtetelescoop hebben we het afgelopen half jaar vaak gehad. Eén van de sterrenstelsels die Webb daarbij met z'n infrarode 'ogen' in het vizier had was SPT0418-47, een helder stofrijk sterrenstelsel met een hoge … [Lees meer...]
Paar ultrakoele dwergsterren breekt record
25 februari 2023 door 1 Reactie
Sterrenkundigen hebben een binair systeem ontdekt van twee ultrakoele dwergsterren die in slechts 17 uur om elkaars gemeenschappelijke zwaartepunt draaien, een record ((Dat wil zeggen een record voor ultrakoele dwergsterren. Voor andere systemen zijn er nog kortere baanperiodes, zoals deze van … [Lees meer...]
Ook in het Andromedastelsel aanwijzingen gevonden voor galactische immigratie van sterren
10 februari 2023 door Reageer
Dat er in het Melkwegstelsel complexe stromen van sterren zijn die allemaal dezelfde kant uit bewegen en die het gevolg van zijn van vroegere botsingen met satellietstelsels en bolhopen is al jaren bekend. Maar nu zijn voor het eerst ook aanwijzingen gevonden voor dergelijke ‘galactische … [Lees meer...]
Afstand tot sterrenstelsel GHZ2/GLASS-z12 nu bevestigd met ALMA
25 januari 2023 door Reageer
Een sterrenstelsel dat door Webb is ontdekt en waarvan het vermoeden bestond dat het al zeer vroeg in het heelal bestond blijkt inderdaad op zeer verre afstand van ons te staan - de tijd die het licht van het stelsel nodig had om ons te bereiken bestreek 97% van de leeftijd van het heelal. Het … [Lees meer...]
Doe mee met het Dark Energy Explorers project van de Zooniverse!
28 december 2022 door Reageer
In februari 2021 is het Dark Energy Explorers project gestart, dat bedoeld is om te zien hoe snel het heelal uitdijde op verschillende momenten in z'n bijna 14 miljard jaar durende geschiedenis. In het Dark Energy Explorers project draait alles om het Hobby-Eberly Dark Energy Experiment (HETDEX), … [Lees meer...]
Deels in Nederland ontwikkelde spectrograaf WEAVE doet eerste waarnemingen
12 december 2022 door Reageer
De WEAVE-spectrograaf, die afgelopen voorjaar is geïnstalleerd op de William Herschel Telescoop (WHT) op het Canarische Eiland La Palma, is klaar voor gebruik. Het WEAVE-team nam het hart van het Kwintet van Stephan waar, een groep sterrenstelsels die beroemd is vanwege zijn rol in de kerstfilm It's … [Lees meer...]
Webb licht de sluier op van de vroegste sterrenstelsels in het heelal
18 november 2022 door Reageer
Met de Webb ruimtetelescoop zijn ver op de achtergrond van de cluster Abell 2744 twee sterrenstelsels geïdentificeerd die al zeer vroeg in het heelal moeten hebben bestaan, de een 450 miljoen jaar na de oerknal, de ander slechts 350 miljoen jaar (de oerknal zelf vond 13,8 miljard jaar geleden … [Lees meer...]
