19 mei 2024

De zoektocht naar wormgaten

Zwarte gaten kennen we allemaal, ook al hebben we er nog nooit eentje gezien. Maar het fenomeen wormgaten is iets minder bekend. Een wormgat ((De naam wormgat komt van de analogie die vroeger gebruikt werd om dit uit te leggen: beeld je in dat het heelal de schil van een appel is, en een worm van de … [Lees meer...]

Superzware zwarte gaten kunnen zeer snel roteren

Op grond van waarnemingen met de röntgen-ruimtetelescoop Chandra én theoretische berekeningen heeft men ontdekt dat sommige superzware zwarte gaten, die in de centra van sterrenstelsels voorkomen, zeer snel kunnen roteren. Chandra keek naar paren van bellen in het gas dat door de zwarte gaten in … [Lees meer...]

Zwarte gaten: groot, groter, gróóótst!

We kennen al superzware zwarte gaten, alles opslorpende megamonsters in de centra van sterrenstelsels. Maar nu hebben sterrenkundigen een exemplaar ontdekt die mega-kolossaal mag worden genoemd: in het centrum van quasar OJ287, op een veilige afstand van 3½ miljard lichtjaar, bevindt zich een zwart … [Lees meer...]

Zwart gat spuwt jet in Centaurus A

De röntgensatelliet Chandra heeft een prachtige foto gemaakt van de kern van het actieve lensvormige sterrenstelsel Centaurus A (NGC 5128), 14 miljoen lichtjaar van ons vandaan. De optische foto van Centaurus A kennen we allemaal, hij is inmiddels klassiek. Vooral de donkere band op die foto trekt … [Lees meer...]

Zwarte gaten in Dordtse Merwelanden

Vandaag stond een artikel in het AD/Dordtenaar over de overlast van 'praktiserende' homo's in de Merwelanden in Dordrecht. Die zouden zich vooral ophouden rondom de Dordtse volkssterrenwacht Mercurius. In de krant stond bovenstaande cartoon, die ik wel grappig vond. Bron: AD/Dordtenaar, 24 november … [Lees meer...]

Gravasterren: de alternatieve zwarte gaten

Sterrenkundigen worstelen al jaren met hét probleem van zwarte gaten: de singulariteit, de kern van het zwarte gat met een oneindig klein volume en een oneindige dichtheid. De ruimte-tijd erin is oneindig sterk gekromd en ruimte en tijd houden daar op te bestaan, met als gevolg dat de natuurwetten … [Lees meer...]

Raadsel van kosmische straling opgelost

Bijna honderd jaar geleden werd voor het eerst kosmische straling ((Kosmische straling is een verzamelnaam voor hoog-energetische straling die ons vanuit de ruimte bereikt. Onder deze straling bevinden zich geladen deeltjes, zoals protonen en kernen van helium en zwaardere elementen, maar ook … [Lees meer...]

De LHC is koel genoeg

De superdeeltjesversneller Large Hadron Collider (LHC), die momenteel bij CERN (Genéve, Zwitserland) gebouwd wordt, heeft woensdag z'n zogenaamde cryogene systeem voltooid. Dat is het koelings-systeem waarmee ultralage temperaturen tot net boven het absolute nulpunt (-273,15 oC) bereikt kunnen … [Lees meer...]

Superzware zwarte gaten stimuleren stervorming in sterrenstelsels

Onderzoek van een groep sterrenkundigen van het Rochester Institute of Technology (RIT) en de Universiteit van Hertfordshire (Engeland) laat zien dat de superzware zwarte gaten, die in de centra van sterrenstelsels verblijven, een actieve invloed hebben op de ontwikkeling van die sterrenstelsels. … [Lees meer...]

Weer record-zwart gat ontdekt

Het blijft de laatste tijd records regenen. 18 Oktober j.l. meldde ik de ontdekking van een stellair zwart gat van maar liefst 16 zonsmassa's. Welnu, dat record kan weer in de geschiedenisboeken, want inmiddels is er een nieuw recordhouder gevonden: in het dwergstelsel IC 10, gelegen op een afstand … [Lees meer...]