27 april 2024

Creëerden kosmische bellen koude plekken na de oerknal?

In 2004 werd met de in 2001 gelanceerde Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) ontdekt dat er in de cosmic microwave background (CMB), de kosmische fotonachtergrond die het overblijfsel is van de hete oerknal waarmee het heelal 13,7 miljard jaar geleden ontstond, koude plekken voorkwamen. De … [Lees meer...]

Donkere materie en -energie liggen onder vuur

Hét model dat volgens de meeste sterrenkundigen het heelal het beste beschrijft is het ΛCDM-model, waarin Λ (Lamda=donkere energie) en CDM (cold dark matter, donkere materie) de dienst uitmaken. Maar volgens twee sterrenkundigen van de Durham Universiteit, Utane Sawangwit en Tom … [Lees meer...]

De zoektocht naar primordiale zwaartekrachtsgolven

Albert Einstein voorspelde in 1916 op grond van zijn Algemene Relativiteitstheorie (ART) dat zwaartekrachtsgolven kunnen bestaan, rimpels in de ruimtetijd die ontstaan door de gravitationele werking van grote massa's. Er zouden twee varianten van de zwaartekrachtsgolven zijn: de primordiale … [Lees meer...]

De laatste loodjes van Planck

De Planck-sonde is bezig om vanaf Lagrangepunt L2, op 1.420.800 km afstand van de Aarde, de kosmische microgolf-achtergrondstraling in beeld te brengen. Die straling is het restant van de hete oerknal en Planck brengt die straling in navolging van de COBE en WMAP satellieten in kaart, maar dan een … [Lees meer...]

Brrrrr, wat koud

We lopen af en toe te klagen over de temperatuur buiten en met de voortdurende winter zal dat alleen maar voortduren. Maar op sommige plekken in het heelal is de temperatuur nog veel en veel lager. Zoals je weet is het absolute nulpunt -273,15 °C, oftewel 0 Kelvin (zonder dat graden erbij). Het … [Lees meer...]

Alleen voor de hardcore WMAP-fetisjisten

De meesten van jullie zullen er niet warm of koud van worden, maar voor degenen die álle details willen weten van de waarnemingen die de WMAP de afgelopen 7 jaar heeft gedaan aan de kosmische achtergrondstraling, restant van de oerknal, volgen hier de links naar dé wetenschappelijke publicaties: … [Lees meer...]

Het resultaat van zeven jaar turen naar de oerknal

Enkele weken geleden werden de resultaten bekendgemaakt van zeven jaar onafgebroken turen naar de oerknal door de WMAP, de Wilkinson Microwave Anisotropy Probe, de in 2001 gelanceerde satelliet die tot taak heeft de temperatuurfluctuaties van de kosmische achtergrondstraling in kaart te brengen. Die … [Lees meer...]

Stephen Hawking in the Sky

Op 26 januari j.l. werden de laatste WMAP-resultaten bekend gemaakt, na zeven jaar van onderzoek aan de Kosmische Microgolf-achtergrondstraling, het restant van de oerknal. Op die resultaten zal ik binnenkort nog ingaan ('t is hoogst interessante materie, dat wil ik alvast verklappen). Grappig is … [Lees meer...]

QUaD meet polarisatie van het vroege heelal

Het gehele heelal is doordrenkt met fotonen met een temperatuurtje van 2,7 graden boven het absolute nulpunt, die een overblijfsel zijn van de hete oerknal waarmee 13,7 miljard jaar geleden het heelal op het toneel kwam. Die fotonen kennen we onder de naam Kosmische Microgolf-achtergrondstraling en … [Lees meer...]

De teller van Planck staat op 42

Strook voor strook scant Planck de hemel af en brengt daarbij de kosmische microgolf-achtergrondstraling nauwkeurig in beeld. Planck werd op 14 mei 2009 gelanceerd, tegelijk met de infrarood-satelliet Herschel en vanaf 13 augustus is 'ie begonnen aan z'n echte werkzaamheden. Met z'n instrumenten … [Lees meer...]