5 mei 2024

Heb je even tijd voor Sean Carroll?

Mei 2005 gaf Sean Carroll - auteur, kosmoloog, blogger (Cosmic Variance) en gespecialiseerd in de thema's donkere energie en de algemene relativiteitstheorie - vijf lezingen voor CERN. Klinkt een tikkeltje gedateerd, maar dat is het zeker niet, want de onderwerpen waar Carroll het over had zijn nog … [Lees meer...]

God is an Ej

God is an Ej. Not a Dj! Not a Vj!! Welkom in het informatieheelal waar God als een e-J de show runt. Op dag 1, het moment van de Big Bang, schiep hij infomatie "e" en scheidde hij de 0 van de 1. Zo begint de voorstelling "God is an Ej" op de bovenste verdieping van de grote met Einstein beplakte … [Lees meer...]

De jacht op θ13 is begonnen

Diep onder de grond in de buurt van de kerncentrales van de China Guangdong Nuclear Power Group vlakbij Hong Kong is onlangs een experiment gestart dat meer inzicht moet geven in de oerknal, waarmee 13,7 miljard jaar geleden het heelal onstond. In drie grote hallen van het Daya Bay Reactor Neutrino … [Lees meer...]

Signaal donkere energie gevonden in kosmische microgolf-achtergrondstraling

Sinds de waarnemingen in 1998 aan ver verwijderde supernovae denken sterrenkundigen dat het heelal voor het grootste gedeelte gevuld is met een mysterieus spulletje dat ze donkere energie noemen. Het zou bijna driekwart van de gehele massa-energie van het heelal vormen en het zou - in tegenstelling … [Lees meer...]

Moet de JWST eigenlijk niet de Lemaîtretelescoop heten?

Afgelopen zaterdag stond een kort, maar interessant stukje in de wetenschapsbijlage van NRC-Handelsblad. Margriet van der Heijden beschrijft erin de pogingen van het tweetal David Block en Sidney Van den Bergh om de Belgische jezuïetenabt en sterrenkundige George Lemaître op een hoger voetstuk … [Lees meer...]

De echo van de creatie

Van 7 t/m 13 juni a.s. wordt in Engeland het jaarlijkse Cheltenham Science Festival gehouden. Nee, ik had er ook nog nooit van gehoord, maar dat doet er even niet toe. Waar het om gaat is dat op dat festival de kosmoloog Andre Pontzen (@apontzen op Twitter) een lezing zal geven over de kosmische … [Lees meer...]

‘Lyman-Alpha bossen’ werpen licht op het vroege heelal

Ze worden Lyman-Alpha bossen genoemd, intergalactische wolken vol waterstofgas die het licht van ver verwijderde quasars absorberen. Uit de waarneming van maar liefst 14.000 quasars, wiens licht - gegenereerd door superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels - door deze 'bossen' werd … [Lees meer...]

Reis door het vroege heelal met de GigaPan Time Machine

Ik heb al menig simulatie laten zien van het vroege heelal en nog véél vaker heb ik timelapse video's getoond, waarin je dingen versneld ziet weergegeven. Maar de ontwikkeling van het heelal gedurende z'n eerste zeven miljard jaar op de website van de GigaPan Time Machine is een geheel nieuwe … [Lees meer...]

DARE gaat de donkere eeuwen van het heelal bestuderen

Zo'n 380.000 jaar na de oerknal, toen het heelal genoeg was afgekoeld tot een temperatuur van 3000 K, koppelden de protonen en electronen voor het eerst tot neutraal waterstof. Vanaf dat moment werden fotonen niet meer gehinderd en konden ze vrij bewegen. Dá­e fotonen vinden we terug in de talloze … [Lees meer...]

Tot welke afstand kan men naar ons kijken?

Prof. John Heise, astrofysicus bij SRON en de Universiteit Utrecht, begon z'n lezing gisteravond bij Huygens met de simpele vraag hoe ver we in het heelal kunnen kijken als we op een avond naar de donkere hemel kijken. Die vraag is al eeuwen oud en net zo lang probeert men er een antwoord op te … [Lees meer...]