30 april 2024

Hebben ze rondom exoplaneet PDS 70b een stofschijf gevonden, waaruit exomanen onstaan?

Stofschijven rondom sterren, ook wel circumstellaire schijven genoemd, zijn al tientallen keren ontdekt, rondom jonge sterren, volwassen sterren, bruine dwergen (mislukte sterren) en witte dwergen (de laatste stadia van sterren). Voorbeelden ervan hebben we al vaak voorbij zien komen op de … [Lees meer...]

“Heavy Metal-planeet” heeft het overlijden van de moederster overleeft

Astronomen hebben voor het eerst een planeet waargenomen die het overlijden van diens moederster heeft overleefd. De planeet in kwestie staat bekend als SDSS J122859.93+104032.9b (SDSS J1228+1040b voor vrienden) en is slechts 400 tot 600 kilometer groot, maar moet vroeger veel groter zijn geweest. … [Lees meer...]

Dubbelster ontdekt met een gekantelde protoplanetaire schijf

Voor het eerst zijn sterrenkundigen erin geslaagd om een dubbelster te ontdekken waarvan de omringende protoplanetaire gas- en stofschijf haaks staat op het baanvlak van de twee om elkaar heen draaiende sterren. Dat zo’n gekantelde schijf bestaat was theoretisch al voorspeld, maar nu is er dan … [Lees meer...]

ALMA brengt twintig protoplanetaire stof- en gasschijven in beeld

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om in het kader van het Disk Substructures at High Angular Resolution Project (DSHARP) met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili twintig protoplanetaire stof- en gasschijven rondom jonge sterren met hoge resolutie in beeld te … [Lees meer...]

SPHERE toont fascinerende verzameling schijven rond jonge sterren

Nieuwe beelden van het SPHERE-instrument van de Very Large Telescope van ESO tonen de stofrijke schijven rond nabije jonge sterren in meer detail dan ooit tevoren. Ze laten een bizarre verscheidenheid aan vormen, afmetingen en structuren zien, inclusief de waarschijnlijke effecten van planeten die … [Lees meer...]

Nederlandse astronomen zien bewegende schaduwen rond planeetvormende ster

Een team van voornamelijk Nederlandse sterrenkundigen heeft in detail bewegende schaduwen waargenomen in een stofschijf rond een ster. Ze deden dat door op meerdere dagen een 'foto' van de ster plus zijn schijf te maken. Ze gebruikten hiervoor het mede in Nederland gebouwde SPHERE-instrument op de … [Lees meer...]

ALMA ontdekt koud stof rond meest nabije ster

De ALMA-sterrenwacht in Chili heeft stof gedetecteerd rond Proxima Centauri – de ster die het dichtst bij ons zonnestelsel staat. In een gebied dat één tot vier keer zo ver verwijderd is van Proxima Centauri als de aarde van de zon is de gloed van koud stof waargenomen. De gegevens wijzen ook op het … [Lees meer...]

Inzoomen op de geboorteomgevingen van planeten

De morfologie van protoplanetaire schijven rond jonge sterren biedt inzicht in hoe planeten zich vormen. Hoge contrastwaarnemingen maken het mogelijk om de oppervlaktelaag van deze planeetvormende schijven te detecteren in het sterlicht dat van kleine stofkorrels reflecteert. Sterrenkundige Tomas … [Lees meer...]

Het maken van planeten nadat de moederster is overleden

Britse sterrenkundigen hebben wellicht het antwoord gevonden op een ruim 25 jaar oud mysterie: hoe kunnen planeten ontstaan in de nasleep van een supernova? De eerste planeten die buiten het zonnestelsel zijn gevonden behoren tot een zeer afwijkende categorie. In 1992 wist men namelijk bij een … [Lees meer...]

“Ruimte-hamburger” bevat complexe organische moleculen

Een internationaal team van onderzoekers hebben gebruik gemaakt van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) om voor het eerst organische moleculen te detecteren in de "atmosfeer" van de accretieschijf rondom een protoster. De moleculen die gevonden zijn vormen belangrijke bouwstenen … [Lees meer...]