26 april 2024

ALMA ontdekt koud stof rond meest nabije ster

De ALMA-sterrenwacht in Chili heeft stof gedetecteerd rond Proxima Centauri – de ster die het dichtst bij ons zonnestelsel staat. In een gebied dat één tot vier keer zo ver verwijderd is van Proxima Centauri als de aarde van de zon is de gloed van koud stof waargenomen. De gegevens wijzen ook op het … [Lees meer...]

DESHIMA ziet first light: cartografie van de verste sterrenstelsels stap dichterbij

Het DESHIMA-instrument is een compleet nieuw type astronomisch instrument waarmee een 3D-kaart van het vroege heelal gemaakt kan worden. Begin oktober hebben Nederlandse en Japanse onderzoekers het meetinstrument gemonteerd in de ASTE-telescoop in Chili. DESHIMA heeft de afgelopen dagen voor het … [Lees meer...]

Galactische geheimen in Fornax onthuld

Op deze kolossale foto van de Fornax-cluster vechten ontelbare sterrenstelsels om de aandacht. Sommige zijn slechts nietige lichtpuntjes, terwijl andere sterk op de voorgrond treden. Een van deze aandachttrekkers is het lensvormige sterrenstelsel NGC 1316. Het turbulente verleden van dit veel … [Lees meer...]

Mijlpaal voor neutrinodetector aan Côte d’Azur

De KM3NeT neutrinodetector viert de installatie van de eerste reeks detectoren in de Middellandse Zee aan de Franse kust. KM3NeT gaat metingen verrichten aan de spookachtige smaakverandering van neutrino’s. Leids natuurkundige Dorothea Samtleben is nauw betrokken bij het project. Een gloeiende … [Lees meer...]

Voor de liefhebbers: de vakartikelen over GW170817

Mocht je geïnteresseerd zijn in alle smeuïge details van zwaartekrachtsgolf en kilonova GW170817, dan is hier een rijtje aan artikelen, die afgelopen maandag officieel gepubliceerd zijn in diverse vaktijdschriften of die goedgekeurd c.q. ingediend zijn voor publicatie: Hoofdartikel: GW170817: … [Lees meer...]

ESO-telescopen zien voor het eerst licht van een bron van zwaartekrachtgolven – botsende neutronensterren

De ESO-vloot van telescopen in Chili heeft de eerste optische tegenhanger waargenomen van een bron van zwaartekrachtgolven. Deze historische waarnemingen geven aan dat het gaat om de versmelting van twee neutronensterren. De cataclysmische nasleep van zo’n samensmelting is een lang voorspelde … [Lees meer...]

Mysterieuze gedrag Tabby’s Ster lijkt veroorzaakt te worden door stof

Sterrenkundigen denken het mysterieuze gedrag van de ster KIC 8462852, ook wel bekend als Boyajians Ster of Tabby's Ster - naar T.S. Boyahian, leider van het team sterrenkundigen dat er als eerste over publiceerde - eindelijk te kunnen verklaren. Waarnemingen van de ster gedaan vanuit de ruimte door … [Lees meer...]

Astronomische vliegtuigstrepen doven niet uit, maar lichten op

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Francesco de Gasperin (Universiteit Leiden) heeft een onverwacht verschijnsel waargenomen in een samensmeltende cluster van sterrenstelsels. De astronomen ontdekten een gasstaart van een sterrenstelsel die eerst langzaam uitdooft, maar … [Lees meer...]

BlackGEM gaat bronnen van zwaartekrachtgolven waarnemen vanaf ESO’s La Silla-sterrenwacht

ESO en een internationaal consortium van instituten ((Het BlackGEM-consortium bestaat uit: NOVA (Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie; het nationale samenwerkingsverband tussen de Universiteit van Amsterdam, de Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Leiden en de Radboud Universiteit); … [Lees meer...]

Biomarker freon-40 blijkt niet geschikt als ‘verklikker’ van leven

Bij waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) en ESA’s ruimtesonde Rosetta is het organohalogeen freon-40 ontdekt in het gas rond respectievelijk een jonge dubbelster en een komeet. Organohalogenen worden op aarde gevormd bij organische processen, maar dit is voor het … [Lees meer...]