26 april 2024

De Krabpulsar is nog lang niet uitgeraasd

In het jaar 1054 verscheen in het sterrenbeeld Stier een zeer heldere nieuwe ster, een supernova, die maar liefst 23 dagen overdag te zien was. Het restant van die supernova kunnen we anno nu nog steeds zien in de vorm van de Krabnevel (M1) en in het centrum van die nevel draait de Krabpulsar (PSR … [Lees meer...]

Bestaan er ook witte dwerg pulsars?

De wereld leek ooit zo simpel: je had zaken zoals planeten en sterren, witte dwergen en pulsars en andere astronomische objecten, die allemaal strak gedefinieerd en duidelijk onderscheidend van elkaar waren. Maar met de ontdekking van talloze objecten die zich tussen de 'klassen' van planeten en … [Lees meer...]

Hoeveel massa is er nodig voor een zwart gat?

Met behulp van ESO's Very Large Telescope hebben Europese astronomen voor het eerst aangetoond dat een magnetar - een merkwaardig soort neutronenster - is voortgekomen uit een ster die zeker veertig keer zo zwaar was als onze zon. Dit resultaat is in strijd met bestaande theorieën over de evolutie … [Lees meer...]

Drie vrijwilligers ontdekken pulsar in de Melkweg

Ze heten Chris en Helen Colvin uit Ames (Iowa, Verenigde Staten) en Daniel Gebhardt uit Mainz (Duitsland) en ze hebben onlangs een pulsar ontdekt, die zich 17.000 lichtjaar van ons vandaan bevindt in het melkwegstelsel. Sterrenkundigen die dit hebben gedaan? Noppes, ze hebben niets van doen met … [Lees meer...]

Neutronenster ‘eet’ zuurstofrijke witte dwerg op

Sterrenkundigen van SRON en de Universiteit Utrecht hebben de 'vingerafdrukken' van zuurstof gevonden in de röntgenstraling van een neutronenster die een witte dwerg opeet. Het bijzondere is dat die vingerafdrukken vervormd zijn door de extreme zwaartekracht die er heerst. Het is voor het eerst dat … [Lees meer...]

Quarksterren kunnen wel eens gróter zijn dan neutronensterren

Al enkele jaren speculeert men over een compact exotisch object, dat qua dichtheid zou zitten tussen neutronensterren en zwarte gaten: de zogenaamde quarksterren. In neutronensterren zijn de protonen en electronen samengegaan en blijven de neutronen over, samengeperst in een bolletje van ongeveer 10 … [Lees meer...]

Ooooh, helemaal de verjaardag vergeten van SGR 1806-20

Tssss, Adrianus shame on you, ben je helemaal de verjaardag vergeten van SGR 1806-20 ((SGR staat voor soft gamma repeater.)). Huh, SGR 1806-20? Nooit van gehoord, hoor ik jullie al denken. Ja, dat kan wel kloppen, want de uitbarsting van deze magnetar in het sterrenbeeld Boogschutter op 27 december … [Lees meer...]

Fermi ziet gamma-uitbarsting bij een micro-quasar

Sinds 1963 kennen we de quasars (quasi-stellar radio source), sterrenstelsels wiens actieve kern - aangedreven door supermassieve zwarte gaten - door hun enorme afstand in optische telescopen op een ster lijkt. Microquasars zijn de lichte variant ervan en ze zijn nog niet zo heel lang bekend. Net … [Lees meer...]

Een kosmische zwarte weduwe

Die witte punt in de rode sigaar hiernaast is een pulsar genaamd B1957+20, alias de Zwarte Weduwe. Een snel ronddraaiende compacte neutronenster ((Die krengen zijn zo'n 10 km in diameter, astronomisch gesproken zeer klein, en één theelepel neutronenster-materiaal weegt ongeveer 100 miljoen ton.)), … [Lees meer...]

Neutronenster Cas A heeft dunne koolstofatmosfeer

Met behulp van NASA's röntgensatelliet Chandra heeft men ontdekt dat de neutronenster Cassiopeia A - het overblijfsel van een supernova dat kortweg Cas A wordt genoemd - een dunne atmosfeer van koolstof heeft. Een zéér dunne atmosfeer mag ik wel stellen, want met een dikte van 10 cm zou zelfs een … [Lees meer...]