15 mei 2024

De Astroblogs van Arie Nouwen

NOVA breidt Mobiel Planetariumproject uit – derde koepel officieel in gebruik

Op zondag 3 maart is het derde mobiele planetarium van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) officieel in gebruik genomen. Dat gebeurde op de alumnidag van Stichting IMC Weekendschool op Nyenrode Business Universiteit in Breukelen. Het evenement markeerde ook de start van een project … [Lees meer...]

Alle stof tot 3000 lichtjaar driedimensionaal in kaart gebracht

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om het stof tussen de sterren in de Melkweg tot een afstand van 3000 lichtjaar driedimensionaal in kaart te brengen. Het interstellaire medium tussen de sterren bestaat voor circa 1% uit stof, de rest is gas. Maar liefst 30% van alle infraroodstraling van sterren … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken het zwaarste duo van superzware zwarte gaten

Je hebt zwarte gaten in alle klassen van massa, van de lichtste stellaire zwarte gaten tot de allerzwaarste superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels. Maar naast de enkele zwarte gaten heb je ook paren of duo's van zwarte gaten, die om elkaar heen cirkelen en die uiteindelijk met … [Lees meer...]

UV-straling van zware sterren verhindert ontstaan Jupiter-achtige planeet

Een internationaal team van wetenschappers met daarbij onder andere Alessandra Candian (Universiteit van Amsterdam) en Xander Tielens (Universiteit Leiden) heeft met behulp van ruimtetelescoop Hubble en het ALMA-observatorium aangetoond dat uv-straling van zware sterren kan verhinderen dat planeten … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken nieuw verband tussen water en planeetvorming

Onderzoekers hebben waterdamp ontdekt in de schijf rond een jonge ster, precies op de plek waar mogelijk planeten worden gevormd. Water is een onmisbaar ingrediënt voor het leven op aarde, en vermoed wordt dat het ook een belangrijke rol speelt bij de vorming van planeten. Maar tot nu toe was het … [Lees meer...]

Webb ontdekt dat het mogelijk dwergstelsels zijn die het heelal hebben gereïoniseerd

Na de oerknal 13,8 miljard jaar geleden bestond het heelal miljoenen jaren lang voor het grootste deel uit neutraal waterstof, d.w.z. dat de elektronen (negatief geladen) en protonen (waterstofkernen, positief geladen) aan elkaar gekoppeld waren. Dat waren de 'donkere eeuwen' van het heelal, want er … [Lees meer...]

Schrikkeldag in aantocht!

Morgen is het donderdag 29 februari 2024, schrikkeldag. Die dag hebben we niet voor niets - zie de uitleg hieronder. De schrikkeldag werd voor het eerst voorgesteld in het decreet van Canopus van 6 maart 237 v.Chr. om de loop van de Egyptische kalender nauwkeuriger met de seizoenen aan te laten … [Lees meer...]

Extreem rood superzwaar zwart gat ontdekt dat groeit ‘in de schaduw’ in het vroege heelal

Door gebruik te maken van een kosmische zwaartekrachtlens én de krachtige IR-spiegel van de Webb ruimtetelescoop zijn sterrenkundigen er in geslaagd om in het vroege heelal een extreem rood superzwaar zwart gat in de kern van een sterrenstelsel te ontdekken. De groep sterrenkundigen, die onder … [Lees meer...]

Japanse maanlander SLIM heeft de maannacht overleefd!

Zondagavond laat heeft de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA een signaal ontvangen van SLIM (voluit: Smart Lander for Investigating Moon), de Japanse maanlander die eerder - op 20 januari - een zacht landing op de maan had gemaakt. Op donderdag 1 februari brak op de plek waar SLIM geland was de … [Lees meer...]

Metalen litteken ontdekt op kannibaal-ster

Wanneer een ster zoals onze zon het einde van zijn bestaan bereikt, kan hij de hem omringende planeten en planetoïden opslokken. Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili hebben onderzoekers nu voor het eerst een duidelijk spoor van dit … [Lees meer...]