30 april 2024

“Oogverblindende” kosmische explosie waargenomen

Astronomen hebben een "schokkend heldere" gammaflits waargenomen. Bij de gammaflits (GRB 130427A) is gammastraling (een vorm van licht) waargenomen met een energie van minstens 94 miljard elektronvolt - dat is 35 miljard keer meer energie dan zichtbaar licht. Een absoluut record. Daarnaast hield de … [Lees meer...]

Nieuw soort ster-explosie ontdekt

Het Amerikaanse gamma-observatorium Swift heeft drie ongewoon lange gammaflitsen waargenomen. Het gaat om een voorheen onbekende klasse van gammaflitsen, die vermoedelijk veroorzaakt worden door de catastrofale dood van super-reuzensterren, honderden keren groter dan de zon. Gammaflitsen zijn de … [Lees meer...]

Alle zwarte gaten gedragen zich opvallend hetzelfde

Zwarte gaten komen in allerlei soorten en maten. Sommige zwarte gaten wegen slechts een aantal zonnemassa's - deze worden gevormd uit ontploffende sterren. Andere zwarte gaten kunnen miljarden malen zwaarder zijn - deze worden normaal gesproken aangetroffen in de centra van sterrenstelsels. Nu heeft … [Lees meer...]

Fermi ontdekt z’n duizendste gammaflitser

Tataratááá, de Fermi gammasatelliet van de NASA heeft z'n duizendste gammaflitser ontdekt. Met het gamma-ray burst monitor (GBM) instrument aan boord van Fermi werd op 21 september om 23.03 uur Nederlandse tijd een kortstondige flits in gammastraling ontdekt. Hij duurde drie seconden en bestond uit … [Lees meer...]

Zo’n uitbarsting van gammastraling, hoe klinkt dat?

Met onze ogen kunnen we optisch licht zien, het gedeelte van het electromagnetische spectrum dat zich uitstrekt over golflengten van ca 380 nanometer (violet) tot 780 nm (rood). Alles daarbuiten kunnen we niet zien. Aan het uiterste van de straling met korte golflengten (en dus hoge energie) liggen … [Lees meer...]

Gammaflitsers waarschijnlijk geen bron van kosmische straling

In 1912 ontdekte de Oostenrijks-Amerikaanse fysicus Victor Hess middels ballonvluchten dat er uit de ruimte straling komt met zeer hoge energie, soms wel honderd miljoen keer hoger dan de deeltjes die in 's werelds grootste deeltjesversneller Large Hadron Collider (LHC) rondjes draaien - soms meer … [Lees meer...]

Wat veroorzaakte de Kerst-gammaflitser van 2010?

Op 25 december 2010 zag de Swift satelliet van de NASA met z'n Burst Alert Telescope (BAT) een felle uitbarsting in gammastraling vanuit het sterrenbeeld Andromeda. De gamma-uitbarsting duurde maar liefst 28 minuten en dat is voor een gammaflitser erg lang ((Normaal worden twee klassen van … [Lees meer...]

Korte en lange gamma bursts

Ik spreek zelf al jaren van gammaflitsers, maar Jos Loonen hanteerde gisteravond tijdens z'n lezing bij sterrenkundevereniging Chr. Huygens telkens de term gamma bursts of gamma ray bursts. Ach, het beestje moet een naam hebben, nietwaar? Met uw goedkeuring blijf ik zelf spreken over gammaflitsers - … [Lees meer...]

Lezing: gammaflitsers bij Huygens

Gammaflitsers - op z'n Engels Gamma ray bursts - zijn korte, maar heftige uitbarstingen van gammastraling in het heelal. Over dat boeiende onderwerp gaat morgenavond drs. J.P. Loonen een lezing geven bij sterrenkundevereniging Chr. Huygens in Papendrecht. Sinds de 60-er jaren van de vorige eeuw … [Lees meer...]

VLT-waarnemingen van gammaflits onthullen verrassende ingrediënten in vroege sterrenstelsels

Een internationaal team van astronomen heeft het kortstondige, maar heldere licht van een verre gammaflits gebruikt om de samenstelling van zeer verre sterrenstelsels te onderzoeken. Verrassend genoeg zijn bij de nieuwe waarnemingen, die zijn gedaan met ESO's Very Large Telescope (VLT), twee … [Lees meer...]