26 april 2024

Zwarte gaten voor de lachspiegel

'Zwarte gaten voor de lachspiegel' is de titel van een artikel van sterrenkundige Jakob van den Eijnden van het Anton Pannekoek Instituut te Amsterdam. Van den Eijnden toont hierin hoe er met behulp van de NICER telescoop meer inzicht is gekomen in de corona van een zwart gat. De subtitel luidt 'De … [Lees meer...]

Hubble neemt schijf waar rondom superzwaar zwart gat die er helemaal niet hoort te zijn

Met behulp van de Hubble ruimtetelescoop zijn sterrenkundigen erin geslaagd om vlakbij het superzware zwarte gat in het centrum van het spiraalstelsel NGC 3147 een snel roterende platte schijf waar te nemen. Op zich iets wat je verwacht bij een superzwaar zwart gat dat continu gevoed wordt met … [Lees meer...]

Nog even over die koele accretieschijf rondom zwarte gat Sagittarius A*

Afgelopen woensdag had ik hier het nieuws over de koele, gasachtige ring die was ontdekt met ALMA rondom het centrale superzware zwart gat Sagittarius A* (kortweg Sgr A) van de Melkweg. Feitelijk gaat het om het koele deel van de accretieschijf, die Sgr A omringt en die reikt tot een afstand van … [Lees meer...]

Corona zwart gat krimpt door toevoer van materie van nabije ster  

Sterrenkundigen van het MIT hebben door waarnemingen met twee instrumenten aan boord van het internationale ruimtestation ISS waargenomen dat een zwart gat z’n corona krimpt als gevolg van de toevoer van overvloedige hoeveelheden materie van een nabije ster. Op 11 maart 2018 werd het zwarte gat … [Lees meer...]

SRON-astronomen bevestigen uitgebreide atmosfeer op accretieschijf röntgendubbelster

Astronomen gebruiken sterverduisteringen om de atmosfeer te bestuderen van accretieschijven rond compacte sterren. SRON-onderzoekers hebben deze methode toegepast op röntgendubbelsterren met lage massa. Ze vinden een dikkere atmosfeer dan voorspeld en onderscheiden twee verschillende gascomponenten. … [Lees meer...]

Meest lichtsterke sterrenstelsel blijkt aan galactisch kannibalisme te doen  

Sterrenkundigen hebben ontdekt dat het meest lichtsterke sterrenstelsel in het heelal (voor zover bekend) – het stelsel genaamd W2246-0526, op 12,4 miljard lichtjaar afstand – bezig is om drie kleinere naburige sterrenstelsels te ontdoen van minstens de helft van hun massa. Met de Atacama Large … [Lees meer...]

Stoffige donut rondom superzwaar zwart gat in NGC 1068 waargenomen door ALMA

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om voor het eerst de uit stof bestaande donutachtige wolk rondom het superzware zwarte gat in het nabije sterrenstelsel M77/NGC 1068 met behulp van de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) te fotograferen. Dergelijke zwarte gaten vinden we in alle kernen van … [Lees meer...]

Opmerkelijk verband ontdekt tussen jonge sterren en zwarte gaten

Een internationaal team van astronomen heeft een (voorheen onbekend) verband gevonden tussen de wijze waarop jonge sterren groeien en de wijze waarop zwarte gaten groeien. Uit het onderzoek is gebleken dat het "flikkeren" van de zichtbare helderheid van protosterren (sterren die nog niet begonnen … [Lees meer...]

Quasars lichtzwak in röntgen- en UV-straling bevatten mogelijk zeer gulzige superzware zwarte gaten

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Chandra röntgenruimtetelescoop van de NASA waarnemingen verricht aan 51 quasars, die zich mogelijk onderscheiden van 'normale' quasars doordat ze een superzwaar zwart gat in hun centrum herbergen dat zeer gulzig is, dat wil zeggen dat in zeer hoog tempo … [Lees meer...]

Eigenschappen van quasars beter verklaard

De Chinese astronomen Fellow Yue Shen en Luis Ho (Universiteit van Bejing) hebben aangetoond dat de vele verschillende verschijningsvormen van quasars - heldere, verre objecten die worden 'aangedreven' door superzware zwarte gaten - worden bepaald door slechts twee factoren. De ene is de snelheid … [Lees meer...]