26 april 2024

ALMA en Spitzer zien vele grote en stofrijke sterrenstelsels in het vroege heelal

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili en de Spitzer infrarood-ruimtetelescoop een grote hoeveelheid grote en stofrijke sterrenstelsels ontdekt die al bestonden toen het heelal nog maar twee miljard jaar oud was (het heelal is bijna 13,8 … [Lees meer...]

De zes parameters van het kosmologische Lambda CDM model

Het Lambda CDM model van het heelal, ook wel het kosmologische concordantie model genoemd, is momenteel het meest geaccepteerde model om de evolutie van het heelal sinds de oerknal te beschrijven. Het model gaat er van uit dat het heelal een mix van ingrediënten kent: Gewone materie … [Lees meer...]

Leven we in een ωCMD heelal in plaats van een ΛCDM heelal?

Hét model dat de laatste jaren het meest gangbaar was als verklaring voor de evolutie van het heelal vanaf het  ontstaan 13,8 miljard jaar geleden is het zogeheten Λ-CDM model. Dat model ontstond in 1998, nadat onafhankelijk van elkaar twee teams van sterrenkundigen met behulp van type Ia … [Lees meer...]

De vacuüm catastrofe

In alle discussies over donkere energie komt het terug: de energie van het vacuüm. Volgens de definitie is het vacuüm 'een ruimte zonder materie en zonder druk' - en dus ook zonder energie, volgens Einstein's E=mc². Einstein was zelf al gelijk de eerste die er vanaf stapte, want met de introductie … [Lees meer...]

Kosmologische parameters beter bepaald door XMM-Newton’s XXL Survey

Door röntgenonderzoek aan 365 clusters van sterrenstelsels én 26.000 'Active Galactic Nuclei' (AGN), de kernen van sterrenstelsels waar zich zeer actieve superzware zwarte gaten bevinden, heeft de Europese XMM-Newton röntgensatelliet informatie verzameld over de kosmologische parameters. Met die … [Lees meer...]

Enkele van de oudste sterrenstelsels van het heelal ontdekt en ze draaien…om de Melkweg

Sterrenkundigen van de Durham Universiteit en het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA) hebben aanwijzingen gevonden dat enkele van de dwergstelsels die om de Melkweg draaien tot de alleroudste sterrenstelsels in het heelal behoren. De Melkweg heeft bijna zestig van die kleine … [Lees meer...]

Probleem Hubble constante blijft bestaan, ook met de laatste Planck-data

Deze week werd van de Europese Planck missie de Legacy data release (PR3) gepubliceerd, de artikelen met de definitieve meetgegevens van de Planck satelliet (werkzaamheid tussen 2009 en 2013), zowel van de temperatuur als van de polarisatie van de kosmische microgolf-achtergrondstraling (CMB), de … [Lees meer...]

Wat is het zwaarste object in het heelal? De Halo Mass Function (HMF) vertelt ‘t ons

Mijn blog over de bewegingen van 1400 sterrenstelsels in het lokale deel van het heelal maakte duidelijk dat de Virgo cluster van sterrenstelsels een zwaargewicht is. Alles binnen een straal van 40 miljoen lichtjaar ontkomt niet aan de gravitationele greep van het cluster, waar al meer dan duizend … [Lees meer...]

Wanneer was nou precies het “concrete” allereerste begin van het heelal?

In reactie op mijn blog over het ontstaan van een compleet heelal uit het niets uit 2012 kwam vanochtend lezer Nicolaas met de vraag hoe het nou precies zit met het "concrete" allereerste begin van het heelal? Wanneer begon dat heelal nou precies? Een vraag die niet alleen lezers bezig houdt, maar … [Lees meer...]

Vermoeid licht

Ik begon mijn Astroblog gisteren over de verschillende metingen aan de uitdijing van het heelal met de zin "Sinds de waarnemingen van Vesto Slipher en Edwin Hubble in de jaren twintig van de vorige eeuw aan de roodverschuiving van sterrenstelsels weten we dat het heelal uitdijt." Met recht zou je de … [Lees meer...]