13 oktober 2024

Toekomstige CMB-detectoren zouden signalen van de kosmische inflatie kunnen zien

De kosmische microgolf-achtergrondstraling (Engels: cosmic microwave-background, CMB) is het restant van de straling van kort na de oerknal. Die CMB, zoals de Engelse afkorting luidt, werd al in 1964 ontdekt en is sindsdien vele malen nauwkeurig bestudeerd, onder andere door ruimtetelescopen zoals … [Lees meer...]

Het Simons Observatorium start de jacht op B-mode rimpels in de kosmische achtergrondstraling

Hoog in het Chileense Andesgebergte bevindt zich het Simons Observatorium. Nee, het is geen observatorium met een telescoop die optisch naar het heelal tuurt. Het bevat wel drie zogeheten small-aperture telescopes (SATs) en één grote  6-meter large-aperture telescope (LAT) die met z'n vieren in … [Lees meer...]

Alexei Starobinsky – één van de bedenkers van de inflatietheorie – is overleden

Op 21 december is Alexei Starobinsky (1948-2023) op 75-jarige leeftijd overleden, de Russische natuurkundige en kosmoloog, die samen met de Amerikaan Alan Guth en zijn landgenoot Andrei Linde bedenker was van de inflatietheorie. In 2014 ontvingen zij alle drie de prestigieuze Kavli prijs  voor hun … [Lees meer...]

Mogelijk heeft NANOGrav een signaal van de inflatie uit het vroege heelal opgevangen

In juni dit jaar werd bekendgemaakt dat sterrenkundigen aanwijzingen hadden gevonden voor de detectie van ultra-laagfrequente zwaartekrachtgolven, die waarschijnlijk afkomstig waren van paren van superzware zwarte gaten in het midden van samensmeltende sterrenstelsels, zwaartekrachtgolven die bij … [Lees meer...]

Is ‘dubbele breking’ ontdekt in de kosmische microgolf-achtergrondstraling?

De kosmische microgolf-achtergrondstraling (Engels: CMB) is het oudste licht van het heelal, het is de straling die afkomstig is van de hete oerknal, waarmee 13,8 miljard jaar geleden het heelal onstond. Vandaag de dag is de straling van de CMB afgekoeld tot 2,7K, ietsje boven het absolute nulpunt … [Lees meer...]

Ligt de oorsprong van donkere materie soms bij de zwaartekracht zelf?

De ware aard van donkere materie blijft een raadsel. Ondanks tientallen jaren van wereldwijd speuren naar donkere materie weten we nog steeds niet wat het is, ook al weten we uit indirecte waarnemingen dat 85% van alle materie in het heelal bestaat uit donkere materie, de overige 15% uit gewone, … [Lees meer...]

NASA’s SPHEREx missie gaat het heelal tot IN de oerknal in beeld brengen

Tsja, de ambities zijn reuzenhoog. Is het streven van de sterrenkundigen om met de Webb ruimtetelescoop de allereerste sterrenstelsels in het heelal te zien, die pakweg 300 miljoen jaar na de oerknal ontstonden, met NASA's komende SPHEREx missie willen ze nóg verder gaan en wel het in beeld brengen … [Lees meer...]

IceCube stelt nieuwe limieten aan hoeveelheid magnetische monopolen in het heelal

Magnetische monopolen zijn hypothetische elementaire deeltjes die één magnetische pool (een monopool) bevatten - slechts een noord- of een zuidpool, niet allebei, afkomstig uit de allervroegste periode van het heelal. In diverse natuurkundige theorieën worden ze voorspeld als een soort topologisch … [Lees meer...]

Het kosmische toevalsprobleem: is er een verband tussen de baryon asymmetrie en oer-zwarte gaten?

Het lijken twee strikt gescheiden zaken: 85% van alle materie in het heelal bestaat uit donkere materie, de rest is de ons bekende materie (baryonische materie). Er is veel meer materie dan antimaterie in het heelal (de zogeheten baryon asymmetrie) Grote vraag: hebben deze twee met … [Lees meer...]

Komende LiteBIRD missie zou zelfs signalen van de inflatie in het vroegste heelal kunnen detecteren

De Japanse LiteBIRD ((Dat staat voor de Lite (Light) satellite for the studies of B-mode polarization and Inflation from cosmic background Radiation Detection.)) missie staat gepland voor lancering in 2028 - oooohhh, nog maar zes jaar wachten - en vanuit Lagrangepunt 2, waar de Webb ruimtetelescoop … [Lees meer...]