19 maart 2024

De grootste kaart van actieve superzware zwarte gaten (lees: quasars) is verschenen

Sterrenkundigen hebben de allergrootste kaart gepubliceerd van actieve superzware zwarte gaten in het heelal. Die zwarte gaten vormen door hun activiteit Active Galactic Nuclei (AGN) en die kennen we beter onder de naam van quasars. De kaart telt maar liefst 1,3 miljoen (!) quasars en die reiken … [Lees meer...]

Methode bedacht om zwaartekrachtgolven met lage frekwenties te detecteren

Een team van natuurkundigen van onder andere de Universiteit van Florida heeft een methode bedacht om zwaartekrachtgolven met lage frekwenties te detecteren, dat zijn rimpels in de ruimte die onder andere ontstaan door de botsingen van superzware zwarte gaten. De frekwentie kan zo laag zijn dat één … [Lees meer...]

Webb ziet veel lichtzwakke rode stipjes: baby-quasars in het vroege heelal

Met de Webb ruimtetelescoop heeft men vele kleine rode, lichtzwakke stipjes ontdekt. Dat blijken 'baby-quasars' te zijn, sterrenstelsels die een soort mini-variant zijn van de quasars, de sterrenstelsels met een superzwaar actief zwart gat in hun centrum. Jorryt Matthee (Institute of Science and … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken het zwaarste duo van superzware zwarte gaten

Je hebt zwarte gaten in alle klassen van massa, van de lichtste stellaire zwarte gaten tot de allerzwaarste superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels. Maar naast de enkele zwarte gaten heb je ook paren of duo's van zwarte gaten, die om elkaar heen cirkelen en die uiteindelijk met … [Lees meer...]

Extreem rood superzwaar zwart gat ontdekt dat groeit ‘in de schaduw’ in het vroege heelal

Door gebruik te maken van een kosmische zwaartekrachtlens én de krachtige IR-spiegel van de Webb ruimtetelescoop zijn sterrenkundigen er in geslaagd om in het vroege heelal een extreem rood superzwaar zwart gat in de kern van een sterrenstelsel te ontdekken. De groep sterrenkundigen, die onder … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken met de XMM-Newton een zwart gat tijdens het ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’

Astronomen van de Universiteit van Michigan hebben met behulp van ESA's röntgentelescoop XMM-Newton een zwart gat ontdekt tijdens het zogenoemde ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’, of, met andere woorden, het gas in de accretieschijf wordt dan met zulke hoge snelheden in alle richtingen … [Lees meer...]

Nieuwe variant bedacht van de gravasterren: de nestars

Ik had het er in 2007 al over: gravasterren. Sterrenkundigen worstelen al jaren met hét probleem van zwarte gaten: de singulariteit, de kern van het zwarte gat met een oneindig klein volume en een oneindige dichtheid. De ruimte-tijd erin is oneindig sterk gekromd en ruimte en tijd houden daar op te … [Lees meer...]

Helderste en snelstgroeiende: astronomen ontdekken recordbrekende quasar

Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen een heldere quasar geïdentificeerd. Ze ontdekten dat deze niet alleen de helderste quasar in zijn soort is, maar ook het allerhelderste object dat ooit is waargenomen. Quasars zijn de heldere … [Lees meer...]

Is er een oplossing voor het ‘final parsec problem’ van botsende zwarte gaten?

Er is een flinke discussie gaande bij deze Astroblog en die gaat over botsende zwarte gaten. Dát zwarte gaten met elkaar kunnen botsen en vervolgens fuseren is een feit, want sinds 2015 zijn al tientallen botsende zwarte gaten waargenomen, die zich 'verraden' door zwaartekrachtgolven, gedetecteerd … [Lees meer...]

Zwart gat Sgr A* draait zo snel rond dat de omringende ruimte eruit ziet als een rugbybal

Recente waarnemingen gedaan aan Sagittarius A* (kortweg Sgr A*), het superzware zwarte gat in het centrum van ons melkwegstelsel, laten zien dat het zwarte gat zeer snel ronddraait, wel 60% van wat het theoretische maximum is.  De zwaartekracht net buiten de waarnemingshorizon van een zwart gat is … [Lees meer...]