26 april 2024

Wat hebben ze nou ontdekt? Het lichtste zwarte gat of de zwaarste neutronenster?

Gebruikmakend van de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika heeft een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Ben Stappers (The University of Manchester) een bijzondere ontdekking gedaan. Vlakbij de milliseconde pulsar PSR J0514−4002E, die 170 keer per seconde om z'n as draait en … [Lees meer...]

Event Horizon Telescope: M87* een jaar later: bewijs hardnekkige schaduw zwart gat

Het samenwerkingsverband van de Event Horizon Telescope (EHT), met bijdragen van Nederlandse sterrenkundigen, heeft nieuwe beelden getoond van M87*, het superzware zwarte gat in het centrum van het sterrenstelsel Messier 87, met behulp van gegevens van waarnemingen uit april 2018. Dankzij de … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken het oudste zwart gat ooit waargenomen – hij staat in GN-z11

Sterrenkundigen hebben het oudste zwart gat ontdekt dat ooit is waargenomen. Een internationaal team onder leiding van Roberto Maiolino (Universiteit van Cambridge) heeft 'm ontdekt met de Webb ruimtetelescoop. Hij bevindt zich in het centrum van GN-z11, een stelsel dat al 400 miljoen jaar na de … [Lees meer...]

BlackGEM-telescopen op de La Silla-sterrenwacht in Chili officieel geopend

Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft op ESO’s sterrenwacht La Silla officieel de BlackGEM-array van telescopen geopend. BlackGEM bestaat uit drie optische telescopen die lichtflitsen gaan zoeken van samensmeltende zwarte gaten en neutronensterren. BlackGEM is … [Lees meer...]

Ontbrekende schakel gevonden: supernovae brengen zwarte gaten of neutronensterren voort

Astronomen hebben een direct verband gevonden tussen de explosieve dood van zware sterren en de vorming van de meest compacte en raadselachtige objecten in het heelal – zwarte gaten en neutronensterren. Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) en de New Technology Telescope (NTT) van de Europese … [Lees meer...]

Boekbespreking: De Onweerstaanbare Aantrekking van de Zwaartekracht, van Luciano Rezzolla

Boeken over zwaartekracht, daar zijn er al heel wat van verschenen. En deze maand kwam er nog eentje bij. Saai? Nee, zeker niet. Zwaartekracht is een hot topic. Zoals auteur Luciano Rezzolla zelf uitlegt, de titel van het boek gaat niet alleen over het feit dat alles wat massa heeft elkaar aantrekt, … [Lees meer...]

Sterrenstelsel waargenomen door Hubble dat ‘verboden licht’ uitzendt

Zie hier MCG-01-24-014, een helder spiraalstelsel dat 275 miljoen lichtjaar van ons vandaan ligt. Er komt heel veel straling vanuit z'n kern en daarom wordt het ook wel een active galactic nucleus (AGN) genoemd, eentje van de categorie 'Type-2 Seyfert'. Bron van álle AGN's is een superzwaar zwart … [Lees meer...]

Een timelapse van 14 jaar gammabronnen aan de hemel waargenomen door Fermi

NASA's Fermi ruimtetelescoop werd in juni 2008 gelanceerd en sindsdien neemt 'ie het heelal waar in het gammagebied van het EM-spectrum, met name met z'n Large Area Telescope (LAT), waarmee fotonen met een energie tussen 20 MeV en 300 GeV kunnen worden waargenomen. Tussen augustus 2008 en augustus … [Lees meer...]

De zon is géén Hawking ster, lees: er zit geen zwart gat in de zon

Het zijn de donkere dagen voor Kerst, dus een goed moment er even opbeurend astronomisch nieuws in te gooien: de zon blijkt géén Hawking ster te zijn! En da's voor de komende half miljard jaar goed nieuws, want het betekent dat er géén zwart gat in de zon zit. De gedachte dat er misschien een zwart … [Lees meer...]

Ster S0-6 – vlakbij zwarte gat Sgr A* – is mogelijk ingevangen door het Melkwegstelsel

In het centrum van het Melkwegstelsel bevindt zich het superzware zwarte gat Sagittarius A* (kortweg Sgr A*), waar een grote hoeveelheid sterren in de nabijheid omheen draaien. Eén van die sterren is SO-6, welke zich op 0,04 lichtjaar afstand van Sgr A* bevindt, da's 3,7 x 10¹¹ km. Met de Japanse … [Lees meer...]