15 mei 2024

Ontploffingsnevel supernova Cassiopeia A dijt niet gelijkmatig uit

De binnenste resten van de veelbekeken supernova Cassiopeia A bewegen niet netjes naar buiten. Dat blijkt uit onderzoek van astronomen van de Universiteit van Amsterdam en van Harvard. De sterrenkundigen vermoeden dat de resten met iets zijn gebotst. Ze publiceren hun bevindingen binnenkort in het … [Lees meer...]

Uitbarsting recurrente nova RS Ophiuchi ging tot het theoretische uiterste

RS Ophiuchi is een zogeheten recurente nova, een nova die niet eenmalig is, maar die periodiek optreedt, in het geval van RS Oph (z'n korte naam) eens in de 15 tot 20 jaar ongeveer. In augustus 2021 was er weer een uitbarsting, voor eerst opgemerkt door amateurastronomen - hij was toen zelfs even … [Lees meer...]

De grote eRosita- en Fermibellen bij centrum Melkweg zijn veroorzaakt door superzware zwarte gat Sgr A*

In 2010 werden door de Fermi gamma-ruimtetelescoop van de NASA twee reusachtige bellen ontdekt boven en onder het vlak en aan weerzijden van het centrum van de Melkweg, bellen vol met heet gas dat gamma- en röntgenstraling uitzendt. Tien jaar later werden met de Europese röntgen-ruimtetelescoop … [Lees meer...]

Nou weten we waar ytterbium vermoedelijk vandaan komt

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om te achterhalen wat de oorsprong van ytterbium is, het scheikundig element met symbool Yb en atoomnummer 70, dat in 1878 werd ontdekt door Jean Charles Galissard de Marignac en dat vernoemd is naar het plaatsje Ytterby bij Stockholm in Zweden waar het erts … [Lees meer...]

NASA’s IXPE heeft z’n eerste wetenschappelijke opname gemaakt

Op 9 december vorig jaar werd de Imaging X-Ray Polarimetry Explorer (IXPE) gelanceerd, NASA’s nieuwste röntgenmissie. Na meer dan een maand testen en calibreren heeft de sonde nu z'n eerste daadwerkelijke wetenschappelijke opname gemaakt en wel van het bekende supernovarestant Cassiopeia A. … [Lees meer...]

Bekijk de stellaire ‘Grote Eruptie 1843’ in Eta Carinae in nieuwe schitterende visualisatie van NASA

Hyperreus Eta Carinae, die zich op 7600 lichtjaar afstand van de aarde bevindt, is een van de meest massieve stersystemen die we kennen. Eta Carinae is beroemd om zijn 'Grote Eruptie', een uitbarsting die het stersysteem gedurende drie dagen in maart 1843 het op één na helderste object aan de hemel … [Lees meer...]

Wolf-Rayet sterren kunnen vermoedelijk toch supernovae veroorzaken

Wolf-Rayetsterren (afgekort tot WR-sterren) zijn zware en hete sterren met een massa van meer dan 20 zonmassa's, die hun massa snel verliezen door een krachtige sterrenwind. Lang werd gedacht dat WR-sterren niet als supernova eindigen, omdat ze gedurende hun korte leven door die sterrenwind hun … [Lees meer...]

Extreem heldere supernova in röntgenlicht ontdekt, eentje uit de Koe-categorie

Sterrenkundigen hebben een supernova ontdekt die in röntgenlicht de meest heldere supernova is die ooit is waargenomen. De naam van de supernova is AT2020mrf en het is er eentje uit de 'Koe-categorie', die inmiddels vijf gevallen van extreem heldere supernova betreft. De naam van die categorie is … [Lees meer...]

De Hubble-spanning blijft bestaan – wat zeg ik, hij is alleen maar groter geworden

Wat de Hubble-spanning is hoef ik anno 2022 niet meer uit te leggen, tenzij je sedert 2016 onder een dikke steen hebt gelegen - kijk hier voor de lijst met voorgaande Astroblogs over het onderwerp. Recent zijn de resultaten bekendgemaakt van de laatste metingen gedaan door de SH0ES samenwerking, … [Lees meer...]

Eindstrijd rode superreus voor het eerst in realtime waargenomen

Voor de allereerste keer in de historie hebben astronomen de eindstrijd van een rode  superreus direct waargenomen. De explosie van de massieve ster is in beeld gebracht net voordat deze instortte tot een supernova Type-II. Het in realtime opnemen van het dramatisch einde van de massieve ster werd … [Lees meer...]