Supernovae zijn catastrofale gebeurtenissen waarbij een ster op spectaculaire wijze explodeert met de lichtkracht van honderden miljoenen tot meer dan een miljard zonnen. Bij de explosie van zware sterren (type II SN) implodeert de sterkern tot neutronenster of zwart gat, bij de explosie van een te … [Lees meer...]
Kosmisch stof van supernovae geeft meer inzicht in hoe sterren worden gevormd
Door het bestuderen van de polarisatie van het licht afkomstig van een jong supernovarestant in ons eigen Melkwegstelsel zijn sterrenkundigen meer te weten gekomen over stervorming in ons en in andere sterrenstelsels, óók in sterrenstelsels in het vroege heelal. Met de zogeheten SOFIA HAWC+ … [Lees meer...]
Mogelijk dat sommige korte en lange gammaflitsen dezelfde bron hebben
Sinds 1967 worden gammaflitsen waargenomen aan de hemel, kortdurende uitbarstingen van hoogenergetische gammastraling. Er zijn er sindsdien al meer dan 7.000 waargenomen en er worden twee grosso modo soorten gammaflitsen (Engels: gamma ray bursts, GRB's) onderscheiden: Korte gammaflitsen … [Lees meer...]
Hubble’s magnum opus: een verzameling gaststerrenstelsels van supernovae
De Hubble ruimtetelescoop van de ESA en NASA heeft tussen 2003 en 2021 een enorme hoeveelheid sterrenstelsels bestudeerd, die 'gaststelsel' zijn van Cepheïden en type Ia supernovae - de eersten zijn periodiek veranderlijke sterren, de tweede zijn eenmalige explosies van sterren. Zowel Cepheïden als … [Lees meer...]
Voor het eerst is de röntgenflits waargenomen van de nova van een witte dwerg
Als sterren zoals de zon aan het einde van hun leven zijn gekomen en de brandstof in hun kern op is krimpen ze ineen tot witte dwergen. Die kunnen op hun beurt exploderen tot nova of in sommige gevallen zelfs tot supernova als ze door toevoer van materie van een naburige ster zwaar worden, té zwaar. … [Lees meer...]
Licht echo’s door Amateurs in beeld gebracht. Een primeur?
Licht echo's. Wat zijn dat nu weer? We weten allemaal dat er zoiets bestaat als de lichtsnelheid. Net als zo'n beetje alles, heeft ook licht een beperkte snelheid. In een perfect vacuum is dat 299 792 458 meter per seconde. Met die wetenschap kunnen we uitrekenen dat het licht van de Zon … [Lees meer...]
Astronomen ontdekken een nieuw soort sterexplosies: micronovae
Een team van astronomen heeft, met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), een nieuw soort sterexplosie waargenomen: een micronova. Deze uitbarstingen doen zich voor op het oppervlak van bepaalde sterren, en kunnen in luttele uren ongeveer 3,5 miljard … [Lees meer...]
Type II supernovae kunnen ook gebruikt worden als kosmologische afstandsindicator
Al decennia hanteren sterrenkundigen type Ia supernovae als kosmologische afstandsindicator, als standaard kandelaar om afstanden in het heelal nauwkeurig te bepalen. Ruwweg kunnen we de supernovae in twee soorten indelen ((Kijk naar dit overzicht voor een totaalplaatje van de typen supernovae.)) , … [Lees meer...]
Novae kunnen ook kosmische straling produceren, zo laat RS Ophiuchi zien
Waarnemingen met de MAGIC telescopen aan de 'recurrente' nova RS Ophiuchi, die augustus 2021 weer een uitbarsting meemaakte, laten zien dat novae (lokale) producenten kunnen zijn van kosmische straling. Met de MAGIC telescopen, de naam is een afkorting van de Major Atmospheric Gamma Imaging … [Lees meer...]
De Chinese Einstein Probe-ruimtetelescoop krijgt groen licht voor assemblage en testfase
De Chinese Wide-field X-ray ruimtetelescoop heeft recent groen licht gekregen voor de assemblage en testfase na een uitgebreide evaluatiesessie van het ruimtevaartcentrum van de Chinese Academie van Wetenschappen (CAS). De ruimtetelescoop 'Einstein Probe' genoemd, zal naar verwachting medio 2023 … [Lees meer...]