8 mei 2024

XMM-Newton kijkt in detail naar superzwaar zwart gat

Met een ongeëvenaarde precisie zijn sterrenkundigen er in geslaagd om een superzwaar zwart gat in het centrum van een verweg gelegen actief sterrenstelsel te bekijken. Het draait allemaal om het zogenaamde Seyfertstelsel ((Seyfertstelsels zijn een vorm van actieve sterrenstelsels, die sterke … [Lees meer...]

Supernova ontdekt in explosief sterrenstelsel M82

Radioastronomen, onder wie prof. Heino Falcke (Radboud Universiteit Nijmegen/ASTRON), hebben een nieuwe supernova ontdekt die onzichtbaar is voor andere instrumenten door de enorme stofwolken die de ontploffende ster omringen. De ontploffing - waardoor een zwart gat of een neutronenster ontstond - … [Lees meer...]

Hanny’s Voorwerp in 365 Days of Astronomy

Hanny's Voorwerp staat vandaag ((Hemelvaartdag 2009, goed uitgekozen! :-) )) centraal in 365 Days of Astronomy, de website die ter gelegenheid van het Internationale Jaar van de Sterrenkunde 2009 iedere dag een podcast wijdt aan een sterrenkundig onderwerp. Voor deze podcast heeft Ted Judah een … [Lees meer...]

Halo rondom M87 is kleiner dan gedacht

M87 is een reusachtig elliptisch stelsel in de kern van de Virgocluster van sterrenstelsels. De cluster ligt met een afstand van 55 miljoen lichtjaar relatief dichtbij en dat maakt 'm een dankbaar object voor sterrenkundigen om te bestuderen. Zoals bij alle sterrenstelsels het geval is - zowel bij … [Lees meer...]

Chandra kijkt naar 3C305

NASA's röntgentelescoop Chandra moet het de laatste tijd qua publiciteit behoorlijk afleggen tegen optische broer Hubble. Niet alleen omdat Hubble de laatste tijd bijna dagelijks prachtige foto's wist te produceren, maar vooral door de reparatiemissie van de Atlantis aan de Hubble die nu gaande is. … [Lees meer...]

Spitzer vindt missing link in M81

Als sterrenkundigen naar spiraal-sterrenstelsels kijken zien ze prachtige spiraalarmen vol met sterren, die vrij gelijkmatig over die armen verspreid zijn. Kijk in het infrarood en je ziet precies hetzelfde: de gelijkmatige distributie van sterren over de spiraalarmen van de sterrenstelsels. De … [Lees meer...]

Mysterie van galactische röntgenstraling opgelost

Door de röntgensatelliet Chandra twaalf dagen achtereen te laten kijken naar een stukje hemel ter grootte van 3% van de Volle Maan heeft men een mysterie opgelost rondom een diffuse gloed van röntgenstraling rondom de kern van de Melkweg. Al twee decennia geleden heeft men waargenomen dat zich 2° … [Lees meer...]

Aanwijzingen voor rol donkere materie in het vroege heelal

Er zijn sterke aanwijzingen gevonden dat koude donkere materie een belangrijke rol heeft gespeeld in het vroege heelal, zo'n 2 á 3 miljard jaar na de oerknal, bij de vorming van grote sterrenstelsels. Drie keer raden waar dat mee gedaan is. Yep, goed geraden: de Hubble ruimtetelescoop weer! :-) Met … [Lees meer...]

Voorlopers van elliptische stelsels gevonden

Een team sterrenkundigen die door het leven gaat als de LESS samenwerking ((LESS staat voor de LABOCA Extended Chandra Deep Field South Submillimetre Survey. Onthouden ja!)) heeft honderden sterrenstelsels op zeer verre afstanden ontdekt, die vermoedelijk de voorlopers zijn van de hedendaagse … [Lees meer...]

Himiko, het grootste object in het heelal

Mag ik jullie allemaal even voorstellen aan Himiko, het allergrootste, allerzwaarste en alleroudste object in het gehele heelal. Nee, ik maak geen geintje, jullie kennen mij toch! ;-) Het gaat om het object op de foto, in beeld gebracht door één van de twee 10 meter telescopen van The W.M. Keck … [Lees meer...]