Dat sterren kunnen flikkeren aan de hemel weten we, het wordt ook wel fonkelen of knipperen van sterren genoemd - wie kent niet het bekende kinderliedje 'twinkle twinkle little star'? Maar minder bekend is dat ook zwarte gaten kunnen flikkeren. De zwarte gaten zelf niet, want daar komt geen licht … [Lees meer...]
Twinkle twinkle little black hole…. eh waarom flikkeren zwarte gaten eigenlijk?
4 februari 2023 door Reageer
Waarom draaien de kernen van sterren langzamer dan verwacht?
30 januari 2023 door 1 Reactie
Onder bepaalde omstandigheden kunnen de kernen van sterren krimpen en dan gaan ze sneller roteren dan de buitenlagen van de ster. Tenminste, dat zeggen de theoretische modellen. Maar wat blijkt uit recent asteroseismologisch onderzoek, dat kijkt naar sterbevingen en -oscillaties: de kernen draaien … [Lees meer...]
‘Spin-flips’ laten zien hoe sterrenstelsels groeien uit het kosmische web
7 oktober 2022 door Reageer
Er lijkt een verband te zijn tussen de rotatieas van sterrenstelsels en het kosmische web, de grootschalige structuur van filamenten van sterrenstelsels, die de donkere materie als 'kosmisch geraamte' heeft. Dat kosmische web is eerder al in beeld gebracht, onder andere door Hubble, en het omvat … [Lees meer...]
Superzwaar zwart gat ontdekt dat langzamer roteert dan z’n lichtere soortgenoten
6 juli 2022 door 1 Reactie
Sterrenkundigen hebben met behulp van NASA's Chandra röntgenruimtetelescoop een superzwaar zwart gat ontdekt dat langzamer blijkt te roteren dan zijn lichtere soortgenoten. Julia Sisk-Reynes (University of Cambridge) en haar team keken met die telescoop naar het zwart gat, dat gelegen is in de … [Lees meer...]
ALMA heeft het begin van de rotatie van een sterrenstelsel in het vroege heelal vastgelegd
1 juli 2022 door 1 Reactie
We hebben het verre sterrenstelsel MACS1149-JD1 (kortweg JD1) al eens eerder op de Astroblogs ten tonele gezien, een sterrenstelsel in het vroege heelal (pakweg 500 miljoen jaar na de oerknal), dat onverwacht vroeg al stervorming kende. Recent onderzoek met de Atacama Large Millimeter/submillimeter … [Lees meer...]
Atmosfeer kan synchrone rotatie verhinderen, zo laat Venus zien
24 april 2022 door Reageer
Het wordt synchrone of gebonden rotatie genoemd, in het Engels tidal locking, dat van een hemellichaam de rotatieperiode om zijn eigen as gebonden is aan de omlooptijd om een ander hemellichaam. Het bekendste voorbeeld is de maan, de rotatie van de Maan om haar as duurt even lang als het afleggen … [Lees meer...]
Zelfs de grootste structuren in het heelal – de filamenten van het kosmische web – roteren
28 juni 2021 door 6 Reacties
We weten dat planeten en sterren roteren, dat zelfs sterrenstelsels en mogelijk ook de halo's van donkere materie rondom sterrenstelsels roteren. Maar nu blijkt uit onderzoek dat zelfs de allergrootste structuren in het heelal, de filamenten van het kosmische web, roteren en wel om hun lengte-as. … [Lees meer...]
Superzwaar zwart gat Sagittarius A* lijkt een trage spin te hebben
18 oktober 2020 door 1 Reactie
'Zwarte gaten hebben geen haar'. Die wijsheid is ooit als eerste gebezigd door John Wheeler en hij bedoelde er mee dat zwarte gaten slechts drie eigenschappen hebben, massa, lading en spin. En van die drie valt lading af, omdat de deeltjes die door het zwarte gat ingevangen worden elektrisch … [Lees meer...]
Venus is een super-rotator en nu pas – na ruim vijftig jaar – weten we waarom dat is
7 mei 2020 door Reageer
Dat Venus een unieke planeet is dat wisten we al: de rotatie van de bloedhete planeet is retrograad, d.w.z hij draait de 'verkeerde' kant uit en een dag op Venus duurt langer dan een jaar - één omwenteling om z'n as duurt 243 dagen, één rondje om de zon duurt bijna 225 dagen. De 'super-rotatie' is … [Lees meer...]
Vergeleken met andere sterren lijkt de zon een ’tamme’ ster te zijn
1 mei 2020 door Reageer
Onderzoek aan 369 sterren, die qua eigenschappen zoals rotatieperiode, massa en lichtsterkte op de zon lijken, heeft laten zien dat de zon een 'tamme' ster lijkt te zijn, een tikkeltje saaie ster eigenlijk. We houden de zon sinds 1610 - het jaar dat de telescoop voor 't eerst werd gebruikt om … [Lees meer...]
