6 mei 2024

In een eeuwig uitijend heelal kunnen ‘perfecte paren’ van zwarte gaten ontstaan

Sterrenkundigen van drie universiteiten - Southampton, Barcelona en Cambridge - hebben ontdekt dat het theoretisch mogelijk is dat in een uitdijend heelal perfect gebalanceerde paren van zwarte gaten ontstaan, die in evenwicht blijven door een kosmische kracht en die zich kunnen voordoen als één … [Lees meer...]

Deze grafiek laat álle objecten in het heelal zien

Je moet er maar op komen om het te maken: een grafiek die alle objecten in het heelal laat zien, van het allergrootste tot het allerkleinste. Onderzoekers van de Australian National University (ANU) hebben het voor elkaar gekregen en het resultaat zie je hierboven. Toen het heelal 13,8 miljard jaar … [Lees meer...]

In 2009 verdween plotsklaps de zware ster N6946-BH1 – Webb kijkt wat er gebeurd kan zijn

In 2009 was er een zware ster, genaamd N6946-BH1, die 25 keer zo zwaar als de zon was en die in korte tijd eerst veel helderder werd, miljoenen keren zo lichtsterk als de zon, en die op weg leek om een supernova te worden. Maar voordat dat gebeurde gebeurde er iets opmerkelijks: de ster verdween in … [Lees meer...]

Het is bevestigd dat het superzware zwarte gat M87* roteert

Het superzware zwarte gat M87* (alias Powehi) in de kern van het elliptische radiosterrenstelsel M87 was het eerste zwarte gat dat gefotografeerd is en wel met de Event Horizon Telescope (EHT) in 2017. Het staat 55 miljoen lichtjaar van ons vandaan en z'n massa is 6,5 miljard zonsmassa - ter … [Lees meer...]

Oortlezing 2023 in Leiden over gulzige superzware zwarte gaten

Gisteravond werd door Françoise Combes (Collège de France, Paris Observatoire) in het Academiegebouw in Leiden voor de 33e keer de jaarlijkse Oortlezing gehouden. Haar lezing ging over 'gulzige superzware zwarte gaten', de zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels, miljoenen tot miljarden keer … [Lees meer...]

Superzware zwarte gaten beïnvloeden de chemische samenstelling van hun gaststelsel

Recent onderzoek laat zien dat superzware zwarte gaten de chemische samenstelling kunnen beïnvloeden van hun gaststelsel, het sterrenstelsel waarin ze zich bevinden. Dát superzware zwarte gaten dat omringende stelsel beïnvloeden is al langer bekend. Zo kunnen ze de stervorming beïnvloeden door het … [Lees meer...]

Beweging sterren dicht bij zwart gat centrum Melkweg is maar paar honderd jaar voorspelbaar

De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn zo chaotisch dat onderzoekers niet betrouwbaar kunnen voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. Dat blijkt uit simulaties van drie sterrenkundigen uit Nederland en het Verenigd … [Lees meer...]

Heino Falcke ontvangt Balzanprijs voor hoge-resolutieafbeeldingen van zwarte gaten

Heino Falcke, hoogleraar astrodeeltjesfysica en radioastronomie aan de Radboud Universiteit, heeft de Balzanprijs 2023 gewonnen in de categorie ‘hoge-resolutieafbeeldingen, van planetaire tot kosmische objecten’. Falcke ontvangt de prijs voor zijn pionierswerk in het maken van afbeeldingen van … [Lees meer...]

Biografieën natuurkundigen en Nobelprijswinnaars Gerard ’t Hooft en Martin Veltman uitgebracht

De biografie van de Nederlandse natuurkundige en Nobelprijswinnar Gerard 't Hooft is recent uitgebracht. Het boek is geschreven door Martijn van Calmthout, en is getiteld 'Maar dat kan ik'. Gerard 't Hooft won in 1999 de Nobelprijs voor natuurkunde samen met Martinus Veltman, zijn promotor en … [Lees meer...]

Mogelijk zitten er zwarte gaten in de open sterrenhoop Hyaden, slechts 150 lichtjaar van ons vandaan

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Stefano Torniamenti (University of Padua) heeft aanwijzingen gevonden dat er in de Hyaden, een bekende en nabije open sterrenhoop in het sterrenbeeld Stier (Taurus) enkele zwarte gaten zijn. Met een afstand van zo'n 150 lichtjaar (∼45 … [Lees meer...]