12 mei 2025

Een langzaam roterend heelal zou de Hubble spanning kúnnen oplossen

Een maand geleden was er het nieuws dat op basis van waarnemingen gedaan met de Webb ruimtetelescoop aan de rotatie van sterrenstelsels deze een bepaalde voorkeursrichting hebben en dat zou verklaard kunnen worden met een heelal dat als geheel roteert. Nu blijkt uit recente waarnemingen van István … [Lees meer...]

Voor het eerst zijn met Webb sterclusters waargenomen in een sterrenstelsel in het vroege heelal

De Webb ruimtetelescoop heeft al vele ontdekkingen op zijn naam staan en daar kan er weer eentje aan toegevpoegd worden. Voor het eerst zijn ìn een sterrenstelsel in het vroege heelal afzonderlijke sterclusters ontdekt, welgeteld vijf zware en jonge sterclusters in een sterrenstelsel dat al 460 … [Lees meer...]

J1120, een volwassen quasar in het vroege heelal – hoe kan dat?

Waarnemingen met de Webb ruimtetelescoop laten zien dat er al vroeg in het heelal volwassen quasars bestonden, sterrenstelsels met een actief superzwaar zwart gat in hun centrum. Met 'volwassen' wordt bedoeld dat ze al helemaal volgroeid zijn en zich gedragen net als de quasars die dichterbij de … [Lees meer...]

Het uitdijende heelal thermodynamisch bekeken

Dát het heelal uitdijt weten we al sinds 1927, toen Edwin Hubble het idee van het uitdijende heelal van George Lemaître dankzij de roodverschuiving van sterrenstelsels kon bevestigen, en dat het heelal versneld uitdijt weten we sinds 1998, door twee onafhankelijke teams van sterrenkundigen gemeten … [Lees meer...]

Nee, de Cepheïden kunnen de Hubble spanning niet helpen oplossen

De Hubble spanning is tezamen met de S8-spanning één van de grootste problemen waar de hedendaagse kosmologie tegenaan loopt. Sterrenkundigen weten sinds eind jaren twintig van de vorige eeuw dat het heelal uitdijt, sinds 1998 dat het heelal versnelt uitdijt, maar niet hoe snel het heelal uitdijt. … [Lees meer...]

FLAMINGO: donkere materie, gewone materie en neutrino’s in grootste kosmologische simulatie ooit

Een internationaal team van astronomen heeft de grootste kosmologische computersimulatie ooit uitgevoerd, die niet alleen donkere maar ook gewone materie volgt. De FLAMINGO-simulatie berekent de evolutie van alle componenten van het heelal - gewone materie, donkere materie en donkere energie - … [Lees meer...]

Nieuwe manier om uitdijingssnelheid heelal te meten: m.b.v. de roodverschuivingsdrift

Hebben we het over de snelheid waarmee het heelal uitdijt dan hebben we het negen van de tien keer over de Hubble constante, de constante die de verhouding weergeeft van de snelheid waarmee een bepaalde afstand van een sterrenstelsel groter wordt door de uitdijing van het heelal en de grootte van … [Lees meer...]

Webb’s metingen aan Cepheïden houden de Hubble spanning in stand

Sinds pak 'm beet 2016 is er een discussie tussen sterrenkundigen over de snelheid waarmee het heelal uitdijt en die tussen twee 'kampen' gevoerd wordt, een kamp van het vroege heelal die een uitdijingssnelheid H0 van 67 á 68 km/s/Mpc heeft gemeten en een kamp van het lokale, huidige heelal, die op … [Lees meer...]

Mogelijk is het heelal helemaal niet ‘antropisch’, afgestemd op de de mens

Jullie kennen 'm vast wel, het antropische principe, het principe dat er in meerdere varianten is en dat er op neer komt dat er een nauw verband bestaat tussen ons mens-zijn en de eigenschappen van het heelal. Verander je iets aan de natuurconstanten, bijvoorbeeld de fijnstructuur-constante of de … [Lees meer...]

Babyheelallen van een multiversum als primordiale zwarte gaten?

Het was een bizar jaar, dus laten we 'm maar gelijk afsluiten met een bizarre theorie, zoals ik 'm toch wel wil kenmerken. Een internationaal team van sterrenkundigen, waaronder Alexander Kusenko, Misao Sasaki, Sunao Sugiyama, Masahiro Takada en Volodymyr Takhistov (Kavli Institute for the Physics … [Lees meer...]