15 mei 2024

Archief voor juli 2023

Doppler en Salzburg

Ik ben al de hele week samen met mijn vrouw in Oostenrijk en de komende week/weken zal ik daar nog wel blijven. Gisteren en vandaag waren we in Salzburg, de stad die vooral bekend is als de geboorteplaats van Wolfgang Amadeus Mozart. Maar waar Salzburg minder bekend om is dat is dat in zo'n beetje … [Lees meer...]

Ster ontdekt die nauwelijks warmer is dan een pizzaoven, radiostraling uitzendend

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om de koudste ster te ontdekken die nog radiostraling uitzend. In feite gaat het om een mislukte ster, een bruine dwerg - een 'ster' te licht om tot fusie in z'n kern te komen en te zwaar om een planeet te zijn. De bruine dwergster heet WISE J0623 en hij heeft de … [Lees meer...]

Stellaire wiegen en graven waargenomen door ALMA in het verste sterrenstelsel ooit

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili lokaties waargenomen van stervorming én van de dood van sterren in de omgeving van een sterrenstelsel dat maar liefst 13,2 miljard lichtjaar van ons vandaan staat. Daarmee is dit een waarneming van … [Lees meer...]

Hubble heeft een galactisch monster in het vizier

De aandacht voor de waarnemingen gedaan met de Hubble ruimtetelescoop lijken een beetje weg te ebben door al het spektakel wat de Webb ruimtetelescoop allemaal weet te presenteren, maar dat betekent geenszins dat het gedaan is met deze bejaarde ruimtetelescoop. Sterker nog, Hubble weet nog altijd … [Lees meer...]

Webb heeft mogelijk een glimp opgevangen van de allereerste ‘donkere sterren’

Van sterren weten we dat ze stralen door fusie van elementen in hun kern, zoals in de zon waterstof in helium wordt omgezet. Maar is er ook een andere manier om een ster te laten stralen? Katherine Freese (University of Texas in Austin, VS) en haar collega denken dat dat inderdaad kan én dat ze met … [Lees meer...]

“Ruimte” door Dr. Becky Smethurst

Om meteen maar al struikelend over de ''event horizon"  het ''zwarte gat'' binnen te vallen, dit is echt een heel leuk boekje....enne...dat is dan ook meteen mijn enige echte ''kritiek'' op dit hele leuke boekje....want als je eenmaal begonnen bent met lezen dan is de drang om het even weg te leggen … [Lees meer...]

Huh, is het heelal 26,7 miljard jaar oud, twee keer zo oud als gedacht?

Algemeen wordt aangenomen dat het heelal 13,8 miljard jaar oud is, een leeftijd die gebaseerd is op talloze waarnemingen, onder andere van de Europese Planck satelliet. Maar recent heeft de sterrenkundige Rajendra Gupta (University of Ottawa) een nieuwe schatting gemaakt, gebaseerd op het zogeheten … [Lees meer...]

Eerste verjaardag Webb gevierd met foto van de geboorte van zonachtige sterren

Het is 12 juli en het precies een jaar geleden dat de eerste foto gemaakt met de Webb ruimtetelescoop werd gepubliceerd, dat was een foto van SMACS J0723.3−7327, kortweg SMACS J0723. Om die eerste 'verjaardag' van Webb te vieren kwam de NASA vandaag met een nieuwe, door Webb gemaakte foto, weer een … [Lees meer...]

ESO’s Extremely Large Telescope is nu half af

De Extremely Large Telescope (ELT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) is een revolutionaire aardse telescoop met een hoofdspiegel van 39 meter. Het wordt de grootste telescoop ter wereld voor zichtbaar en infrarood licht: 's werelds grootste oog op de hemel. De bouw van dit technisch … [Lees meer...]

Nog even over die tijdsvertraging in het vroege heelal

Precies een week geleden had ik een Astroblog over de tijddilatatie in het vroege heelal, gemeten aan de hand van quasars. Die quasars lieten zien dat de tijd kort na de oerknal vijf keer langzamer liep dan tegenwoordig. De blog riep direct al reacties op en ook in de blogosfeer was er het nodige … [Lees meer...]