29 april 2024

Archief voor mei 2023

Theorie van de ‘Blazar Reeks’ lijkt inderdaad te kloppen

Blazars zijn quasars, waarvan één van de jets of straalstromen vol met hoogenergetische deeltjes recht naar de aarde is gericht. Nee, ze zijn daarmee geen dodelijke Deathstars, want ze staan zeer ver weg, op veilige afstand van de aarde. Motor van de quasars en daarmee ook van blazars is een … [Lees meer...]

O4 is nog niet eens begonnen en LIGO heeft al zwaartekrachtgolven gedetecteerd

Binnen enkele weken moet de vierde waarneemperiode O4 van de LIGO-Virgo-KAGRA detectoren in de VS, Italië resp. India van start gaan, maar nu al hebben ze met de eerste twee detectoren zwaartekrachtgolven gedetecteerd. LIGO en Virgo hebben een upgrade gekregen en de nieuwste KAGRA detector is er aan … [Lees meer...]

Sterrenkundigen werpen een röntgenblik op één van de meest lichtsterke quasars

Sterrenkundigen hebben de röngenstraling onderzocht van één van de meest lichtsterke quasars in het heelal, bedoelt om meer te weten te komen over de interactie tussen het superzware zwarte gat in de kern en de omgeving van het omringende sterrenstelsel. De quasar heet voluit SMSS … [Lees meer...]

Aardachtige planeet ontdekt die mogelijk bezaaid is met vulkanen

Sterrenkundigen hebben een planeet ontdekt, ongeveer ter grootte van de aarde en ook rotsachtig, die mogelijk bezaaid is met vulkanen. Het kan zijn dat LP 791-18 d, zoals de planeet heet, vulkanisch net zo actief is als Io, de maan van Jupiter, dat het meest vulkanisch actieve hemelobject in het … [Lees meer...]

Entropische zwaartekracht versus donkere materie

Het universum bestaat voor 85% uit materie die we niet kunnen zien. Sterrenkundigen noemen dit donkere materie (zie mijn vorig video). Het verklaart onder meer waarom sterren in sterrenstelsels sneller bewegen dan je op grond van het aantal zichtbare sterren zou verwachten. Maar als we het niet … [Lees meer...]

Die te zware sterrenstelsels in het heelal die Webb zag zijn mogelijk nóg veel zwaarder!

Het onderwerp is hier al vele malen voorbij gekomen: dat de Webb ruimtetelescoop in het vroege heelal sterrenstelsels heeft geïdentificeerd die zwaarder zijn dan wat het gangbare ΛCDM model van het heelal voorspelt - het laatste bericht daarover dateert van 2 mei j.l. Je zou het als een nieuwe … [Lees meer...]

Webb heeft waterdamp gevonden in de hoofdgordelkomeet 238P/Read

Sterrenkundigen zijn er met Webb in geslaagd om voor het eerst water te ontdekken bij een zogeheten hoofdgordelkomeet, dat is een zeldzame soort van kometen, die een baan hebben die geheel ligt in de hoofdgordel van planetoïden tussen Mars en Jupiter in. Met Webb’s NIRSpec (Near-Infrared … [Lees meer...]

BlackGEM-telescopen beginnen jacht op bronnen van zwaartekrachtgolven

De BlackGEM-array, drie nieuwe Nederlands-Belgische telescopen op de ESO-sterrenwacht La Silla, is operationeel geworden. De telescopen zullen de zuidelijke hemel scannen om op jacht te gaan naar kosmische gebeurtenissen die zwaartekrachtgolven produceren, zoals fusies van neutronensterren en zwarte … [Lees meer...]

Voor het eerst zijn stralingsgordels buiten het zonnestelsel waargenomen

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om bij een ultrakoele dwergster radiostraling te zien van twee structuren in de vorm van een donut, sterk lijkend op de stralingsgordels zoals we die ook zien bij Jupiter. Met een netwerk van 39 aan elkaar verbonden radiotelescopen, die van Duitsland tot Hawaï … [Lees meer...]

Accretieschijven rondom zwarte gaten nagebootst in het laboratorium

Het zijn van die experimenten waarvan je vantevoren denkt: 'als dat maar goed afloopt'. Ook dat van de onderzoekers van het Imperial College in Londen is van die categorie. Zwarte gaten (en ook jonge sterren, jawel) bezitten een snel roterende accretieschijf waar ze door worden omringd en ze vroegen … [Lees meer...]