30 april 2024

Groei van kosmische structuren lijkt langzamer te gaan dan gedacht

Sterrenkundigen verwachten een zekere groei aan de grootschalige structuren in het heelal: met een bepaalde snelheid zullen de dichtere gebieden waar zich de strerenstelsels bevinden nog dichter worden en de lege gebieden, waar zich minder sterrenstelsels bevinden, nog leger. Maar sterrenkundigen … [Lees meer...]

Voor het eerst is één enkele Baryonische Accoustische Oscillatie geïdentificeerd: Hoʻoleilana

Een team van sterrenkundigen van de Universiteit van Hawaï is er voor het eerst in geslaagd om een immense bel van sterrenstelsels te identificeren, een bel op 820 miljoen lichtjaar afstand van de aarde en een kosmisch fossiel, een overblijfsel van het allervroegste heelal. Brent Tully en zijn team … [Lees meer...]

Nieuwe methode met BAO’s levert verbeterde metingen op van afstanden in het heelal

Ze worden BAO's genoemd, de zogeheten Baryonische Accoustische Oscillaties, golven in het hete plasma in het vroege heelal (vóór het moment van het oppervlak van de laatste verstrooing, 380.000 jaar na de oerknal), die zich als uitdijende geluidsgolven in een medium gedroegen en die zich vanuit een … [Lees meer...]

Nieuwe manier om uitdijingssnelheid heelal te meten: m.b.v. de roodverschuivingsdrift

Hebben we het over de snelheid waarmee het heelal uitdijt dan hebben we het negen van de tien keer over de Hubble constante, de constante die de verhouding weergeeft van de snelheid waarmee een bepaalde afstand van een sterrenstelsel groter wordt door de uitdijing van het heelal en de grootte van … [Lees meer...]

Donkere energie en de evolutie van het universum

Toen Stephen Hawking zijn beroemde boek A brief history of time schreef, was het voor hem duidelijk dat het universum drie mogelijke toekomsten te wachten staat. Het universum kan door de zwaartekracht weer inkrimpen (the Big Crunch). De expansie van het universum remt af, maar niet genoeg om de … [Lees meer...]

New Horizons gaat opnieuw meten hoe donker het heelal precies is

De NASA gaat opnieuw z'n ruimteverkenner New Horizons gebruiken om te meten hoe donker het heelal precies is. Het was 17 jaar geleden dat New Horizons werd gelanceerd en op dit moment staat 'ie 8.368.279.968 kilometer van ons vandaan, da's bijna 56 AE, astronomische eenheid (afstand aarde-zon). New … [Lees meer...]

Wat is de toestandsvergelijking van het heelal?

Het wordt de toestandsvergelijking genoemd, in het Engels de 'equation of state'. Het wordt op verschillende manieren gebruikt als een vergelijking die het verband uitdrukt tussen verschillende grootheden van een systeem. In het geval van het heelal drukt de toestandsvergelijking de relatie uit … [Lees meer...]

Helium in verre sterrenstelsels kan ons mogelijk vertellen waarom het heelal überhaupt bestaat

Het heelal is zo'n 13,8 miljard jaar oud en wij kunnen het vanaf de aarde waarnemen. Dát er een heelal is vol met sterrenstelsels en in ieder geval op één planeet leven is eigenlijk erg verwonderlijk, want theoretisch zou het heelal er eigenlijk niet kunnen zijn. Volgens het Standaard Model (SM) van … [Lees meer...]

Huh, is het heelal 26,7 miljard jaar oud, twee keer zo oud als gedacht?

Algemeen wordt aangenomen dat het heelal 13,8 miljard jaar oud is, een leeftijd die gebaseerd is op talloze waarnemingen, onder andere van de Europese Planck satelliet. Maar recent heeft de sterrenkundige Rajendra Gupta (University of Ottawa) een nieuwe schatting gemaakt, gebaseerd op het zogeheten … [Lees meer...]

Nog even over die tijdsvertraging in het vroege heelal

Precies een week geleden had ik een Astroblog over de tijddilatatie in het vroege heelal, gemeten aan de hand van quasars. Die quasars lieten zien dat de tijd kort na de oerknal vijf keer langzamer liep dan tegenwoordig. De blog riep direct al reacties op en ook in de blogosfeer was er het nodige … [Lees meer...]