18 mei 2024

Webb’s spectrum van TRAPPIST-1 b laat zien dat deze exoplaneet geen (dichte) atmosfeer heeft

Het systeem van de rode dwergster TRAPPIST-1 staat slechts 40 lichtjaar van ons vandaan en het systeem telt maar liefst zeven aardachtige planeten - in 2017 ontdekt - en drie daarvan bevinden zich in de leefbare zone van de ster, de zone waar de temperatuur precies goed is om water in vloeibare vorm … [Lees meer...]

Koolstofdioxide op Jupitermaan Europa komt uit z’n inwendige oceaan, zo laat Webb zien

Er was eerder al duidelijk dat Jupiter's maan Europa onder zijn dikke ijskorst een vloeibare oceaan van zout water heeft én er was ook al de aanwezigheid gedetecteerd van bevroren kooldioxide op het oppervlak van Europa. Maar met de Webb ruimtetelescoop hebben ze nu een verband gelegd tussen die … [Lees meer...]

Webb brengt de supersonische uitstoot van een jonge ster haarscherp in beeld

Zie hier Herbig-Haro 211 (HH 211), een jonge ster die naar twee tegenovergestelde kanten toe met supersonische snelheden gas uitblaast in de vorm van een 'bipolar jet'. De ster staat op 1000 lichtjaar afstand in het noordelijke sterrenbeeld Perseus, een afstand die 'm ideaal maakt voor Webb om in … [Lees meer...]

Webb brengt nieuwe structuren in het iconische supernovarestant van SN 1987A in beeld

Februari 1987 was er een supernova te zien in de Grote Magelhaense Wolk, een gigantische uitbarsting van de blauwe superreus Sanduleak -69 202. Met een afstand van 168.000 lichtjaar was het de meest dichtbije supernova die in honderden jaren kon worden gezien op aarde en gezien die nabijheid is de … [Lees meer...]

Draaikolkstelsel (M51) majestueus vastgelegd door Webb

De Webb ruimtetelescoop heeft met twee van z'n instrumenten - de Near-InfraRed Camera (NIRCam) en het Mid-InfraRed Instrument (MIRI) - een foto gemaakt van het bekende Draaikolkstelsel (M51/NGC 5194), een spiraalstelsel in het sterrenbeeld Jachthonden (Canis Venatici). Hierboven zie je de prachtige … [Lees meer...]

Superzware zwart gat UHZ1 in het vroege heelal lijkt ontstaan te zijn door een ‘directe ineenstorting’

Met Webb's NIRSpec instrument hebben ze door waarnemingen aan de spectraallijnen kunnen vaststellen dat het superzware zwarte gat UHZ1 een roodverschuiving heeft van z=10,3, dat wil zeggen dat het reeds bestond toen het heelal 450 miljoen jaar oud was, de tijd dat de eerste sterren in het heelal … [Lees meer...]

Webb: Earendel, de verst verwijderde ster ooit gezien, is blauw en heeft mogelijk een begeleider

Earendel is de verst verwijderde individuele ster in het heelal ooit waargenomen. Maart 2022 werd bekend dat met de Hubble ruimtetelescoop een ster was ontdekt die met een afstand van 28 miljard lichtjaar (lees: het licht deed er 12,9 miljard jaar over ons te bereiken) de verst verwijderde ster tot … [Lees meer...]

Webb’s metingen aan Cepheïden houden de Hubble spanning in stand

Sinds pak 'm beet 2016 is er een discussie tussen sterrenkundigen over de snelheid waarmee het heelal uitdijt en die tussen twee 'kampen' gevoerd wordt, een kamp van het vroege heelal die een uitdijingssnelheid H0 van 67 á 68 km/s/Mpc heeft gemeten en een kamp van het lokale, huidige heelal, die op … [Lees meer...]

Ringnevel (M57) fenomenaal in beeld gebracht door Webb

De iconische Ringnevel (Messier 57) in Lier is door de Webb ruimtetelescoop fenomenaal in beeld gebracht. Vermoedelijk iedereen die 's zomers wel eens door een amateurtelescoop heeft gekeken zal 'm wel eens gezien hebben, een klein fragiel roodgeel gekleurd ringetje van licht met een blauwe kern, … [Lees meer...]

Webb legt de zwaartekrachtlenzen in de cluster van sterrenstelsels El Gordo vast

El Gordo is een enorme cluster van honderden sterrenstelsels, op een afstand van 7,3 miljard lichtjaar afstand ((Oftewel: toen het heelal nog maar 6,2 miljard jaar oud was.)) gelegen - voor die tijd/afstand was El Gordo (Spaans voor 'de dikke') de meest zware cluster die er toen was. De cluster is … [Lees meer...]