16 mei 2024

Superzwaar zwart gat ontdekt dat tot een recordafstand stervorming stimuleert

Gebruikmakend van een aantal telescopen in de ruimte en op aarde hebben sterrenkundigen in een ver verwijderd sterrenstelsel een superzwaar zwart gat ontdekt die tot een recordafstand de vorming van sterren stimuleert. En da's best bijzonder, want in de meeste gevallen werken superzware zwarte gaten … [Lees meer...]

Oeroude gaswolk laat zien dat de eerste sterren in het heelal zich snel vormden

Sterrenkundigen van het Carnegie instituut in de VS hebben een 13 miljard jaar oude gaswolk ontdekt, die laat zien dat de allereerste sterren in het heelal zich snel moeten hebben gevormd. In de vroegste periode van het heelal, toen er nog geen sterren waren, was het heelal gevuld met een hete wolk … [Lees meer...]

Het resultaat van het ‘intergalactisch huishoudboekje’ van de Melkweg: hij wordt steeds zwaarder

Het Melkwegstelsel verliest gas én hij wint gas. Onderzoek van gegevens die tien jaar lang zijn verzameld met de Hubble ruimtetelescoop laat zien dat het netto resultaat van dat 'intergalactische huishoudboekje', zoals je 't zou kunnen noemen, is dat de Melkweg meer gas wint dan dat 'ie verliest en … [Lees meer...]

Jets in gammaflitsers zouden superluminaal kúnnen zijn – sneller dan het licht!

Twee sterrenkundigen -  Jon Hakkila van het College of Charleston en Robert Nemiroff van de Michigan Technological University - zijn met een nieuw model gekomen van jets, straalstromen van gammaflitsers, zeer kortstondige uitbarstingen waarbij zeer veel energie wordt uitgestraald, vooral gammalicht. … [Lees meer...]

Verborgen zwart gat in het vroege heelal ontdekt met NASA’s Chandra en ALMA

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Chandra röntgen-ruimtetelescoop en de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) submillimeter radioschotels in Chili een 'verborgen' zwart gat ontdekt op 12,9 miljard lichtjaar afstand. Die enorme afstand betekent dat het zwarte gat al 850 miljoen jaar na de … [Lees meer...]

ESA’s XMM-Newton ziet drie soorten uitstoot van winden bij superzwaar zwart gat

Dat superzware zwarte gaten via een zeer krachtige uitstoot van gassen het sterrenstelsels waar ze zich in bevinden beínvloeden was al langer bekend. Maar een onderzoek van maar liefst acht jaar aan het superzware zwarte gat in het centrum van het actieve sterrenstelsel/quasar PG 1114+445 door ESA's … [Lees meer...]

Hoe quasars ons meer vertellen over donkere materie en reïonisatie

Quasars zijn de actieve centra van een sterrenstelsels ('active galactic nucleus' of AGN) met een zeer hoge helderheid, meestal zeer ver verwijderd van de aarde. In 1963 werden ze voor het eerst geïdentifceerd door Maarten Schmidt, een Nederlandse astronoom die in de Verenigde Staten werkte. Die … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken 83 superzware zwarte gaten in het vroege heelal

Sterrenkundigen hebben met de Hyper Suprime-Cam (HSC) verbonden aan de Subaru telescoop op Hawaï maar liefst 83 superzware zwarte gaten in quasars in het vroege heelal ontdekt. Het heelal had toen nog geen tien procent van z'n huidige leeftijd, dat 13,8 miljard jaar is. Een voorbeeld van zo'n … [Lees meer...]

Quasars blijken twee soorten vuurwerk af te steken

Quasars steken niet één maar twee soorten vuurwerk af. Niet alleen de kern van het sterrenstelsel van de quasar straalt fel. Ook een geboorte-explosie van sterren buiten de kern zorgt geregeld voor kosmisch vuurwerk. Dat blijkt uit internationaal onderzoek onder leiding van de Groningse hoogleraar … [Lees meer...]

De vakartikelen over de multi-messenger waarneming aan blazar TXS 0506+056

Donderdag meldde ik al dat er over die multi-messenger waarneming aan de uitbarsting op 22 september 2017 van blazar TXS 0506+056 diezelfde dag twee artikelen waren verschenen in het Amerikaanse vakblad Science. Maar er zijn inmiddels een hele stoot andere artikelen verschenen en dat zullen vast … [Lees meer...]