19 mei 2024

Mogelijk kan de top-10 van verste sterrenstelsels in het heelal weer herzien worden – dankzij Webb/JADES

Op 14 november jongstleden publiceerde ik de Top-10 van de verste sterrenstelsels in het heelal, een lijstje waarvan de meeste sterrenstelsels ontdekt zijn met de James Webb Space Telescope (JWST) a.k.a. Webb. Lijstaanvoerder en recordhouder op dit moment is JADES-GS-z13-0, een sterrenstelsel dat … [Lees meer...]

AzTECC71 ‘spookachtig’ sterrenstelsel doemt op uit het vroegste heelal

'Mistig', 'spookachtig' het sterrenstelsel dat luistert naar de fraaie naam AzTECC71 zoals recent bestudeerd door astronomen van de Universiteit van Texas, Austin, toont zich een wazige, door stof verduisterde bewoner van de kosmos door de kijker van NASA's ruimtetelescoop James Webb. Het … [Lees meer...]

Nieuwe natuurkunde in het lokale heelal kan de Hubble spanning niet oplossen

Al ruim zeven jaar is er een debat gaande over de vraag met welke snelheid het heelal uitdijt, een debat onder sterrenkundigen dat bekend staat als de Hubble spanning en dat draait om twee uiteenlopende waarden voor die snelheid, aangegeven met de Hubble constante H0: deze is 73,0 km/s/Mpc als je … [Lees meer...]

Mogelijk heeft NANOGrav een signaal van de inflatie uit het vroege heelal opgevangen

In juni dit jaar werd bekendgemaakt dat sterrenkundigen aanwijzingen hadden gevonden voor de detectie van ultra-laagfrequente zwaartekrachtgolven, die waarschijnlijk afkomstig waren van paren van superzware zwarte gaten in het midden van samensmeltende sterrenstelsels, zwaartekrachtgolven die bij … [Lees meer...]

Webb ontdekt de op één na en op drie na verste sterrenstelsels die ooit zijn gezien

Gebruikmakend van de Webb ruimtetelescoop zijn sterrenkundigen erin geslaagd om in Pandora's cluster (alias Abell 2744) de op één na en op drie na verste sterrenstelsels die ooit zijn gezien waar te nemen. Die enorme cluster van sterrenstelsels was eerder al door Webb uitgebreid bestudeerd en … [Lees meer...]

Rekening houdend met de Laniakea Supercluster wordt de Hubble spanning alleen maar groter

Al ruim zeven jaar is er een debat gaande over de vraag met welke snelheid het heelal uitdijt, een debat onder sterrenkundigen dat bekend staat als de Hubble spanning en die in een notendop hier op neer komt: het draait allemaal om H0, de waarde van de Hubble constante op dit moment. Die constante … [Lees meer...]

Zwaartekrachtlenzen kunnen invloed hebben op de kosmische dubbele breking

Vooraf: in 2020 werd door Eiichiro Komatsu (Max-Planck-Institut für Astrophysik) ontdekt dat er aanwijzingen waren dat 'dubbele breking' (Engels: birefringence) zichtbaar was in de kosmische microgolf-achtergrondstraling (Egels: CMB), de straling die het overblijfsel is van de hete oerknal, waarmee … [Lees meer...]

FLAMINGO: donkere materie, gewone materie en neutrino’s in grootste kosmologische simulatie ooit

Een internationaal team van astronomen heeft de grootste kosmologische computersimulatie ooit uitgevoerd, die niet alleen donkere maar ook gewone materie volgt. De FLAMINGO-simulatie berekent de evolutie van alle componenten van het heelal - gewone materie, donkere materie en donkere energie - … [Lees meer...]

Deze grafiek laat álle objecten in het heelal zien

Je moet er maar op komen om het te maken: een grafiek die alle objecten in het heelal laat zien, van het allergrootste tot het allerkleinste. Onderzoekers van de Australian National University (ANU) hebben het voor elkaar gekregen en het resultaat zie je hierboven. Toen het heelal 13,8 miljard jaar … [Lees meer...]

Webb toont minder zware sterrenstelsels in het vroege heelal dan gedacht

Met de superscherpe infrarode 'ogen' van de Webb ruimtetelescoop kijken sterrenkundigen naar de sterrenstelsels in het vroege heelal, stelsels waarvan het licht door de uitdijing van het heelal naar het infrarode deel van het spectrum is geschoven. Toen de eerste beelden daarvan zomer vorig jaar ons … [Lees meer...]